مجموعه شعر «بی‌چشمداشت» اثر موسی عصمتی با حضور شاعران برجسته مشهدی نقد شد

شهرستان ادب به نقل از روزنامه شهرآرا:طیبه ثابت- مجموعه شعر «بی‌چشمداشت»، سروده موسی عصمتی، با حضور شاعران و منتقدان در حوزه هنری مشهد مورد نقد و بررسی قرار گرفت.
این کتاب که موسسه فرهنگی شهرستان ادب آن را به چاپ رسانده‌است، مشتمل بر دو بخش اشعار کلاسیک و شعرهایی در قالب آزاد است. شاعر در این اثر، کوشیده‌است با نشان‌دادن تجربیات زندگی‌اش از دنیای نابینایی، مخاطب را با جهانی از تجربیات متفاوت و تازه
آشنا کند.
﷯ 
در چینش کلمات باید به روح غزل توجه داشت
مراسم نقد مجموعه شعر «بی‌چشمداشت» با خوانش دو رباعی توسط موسی عصمتی آغاز شد: یک روز شبیه آبرو می‌ریزیم/ یک مشت ستاره در گلو می‌ریزیم/ بر ریل قطاری که نخواهد‌‌آمد/ چون کوه سرانجام فرو‌می‌ریزیم.
هادی اسماعیلی اولین منتقدی بود که چراغ نقد را روشن کرد. این شاعر مشهدی درباره‌ استحکام شعر‌های این کتاب گفت: وظیفه ما به‌عنوان شاعر این است که وزن سخن را بدانیم و ارزش سخن را اندازه‌گیری کنیم و در چینش کلمات، به روح غزل توجه کنیم.
وی افزود: شعرهای این مجموعه همه به پختگی و سختگی غزل «گنجشک»، سروده شاعر، نیستند و شاید تعداد کمی از غزل‌های کتاب به قدرت، یکدستی و یکپارچگی آن باشد. 
اسماعیلی با اشاره به این مطلب که «شاعر باید با سخت‌گیری و وسواس دست به سرایش شعر بزند»، تصریح کرد: انتخاب مضمون‌ها و ارائه بهتر آن‌ها می‌طلبید که شاعر کتاب «بی‌چشمداشت» از ارائه‌ ا‌ستعاره‌های دست‌چندم و استفاده از اصطلاحات محاوره‌ای که باعث دو‌تکه‌شدن فرم و محتوا شده‌است پرهیز کند.
﷯ 
شعر‌های مربوط به دنیای روشن‌دلی این مجموعه عاطفه‌ای قوی دارند
مهدی آخرتی، به‌عنوان دومین منتقد، ضمن اشاره به این مطلب که «شعر حاصل شهود تک‌تک اشخاص است و نقد حاصل تفکر جمعی»، تصریح کرد: طبیعی است که در نقد به دنبال ضعف‌های
یک اثر باشیم.
وی افزود: اگرچه در این مجموعه، ما با شعر‌های دارای اندیشه خوب روبه‌روییم، فرم ساختاری بعضی از اشعار فرم خوبی نیست. 
این منتقد اظهار داشت: بیت‌هایی که مربوط به تجربیات روشن‌دلی شاعرند از لحاظ عاطفی در بالاترین سطح قرار دارند، مثل شعر «شبیه رودکی» جایی که شاعر می‌گوید: مردی شبیه رودکی اما شکسته‌تر/ در بلخ یا حوالی کدکن
ندیده‌اید؟ 
آخرتی درخصوص قافیه‌های شعر این مجموعه گفت: ملحقات نون مصدری و شناسه‌ها قافیه محسوب نمی‌شوند و کلماتی مثل نشستن و رفتن و نمک‌گیر و زمین‌گیر قافیه‌های چندان 
صحیحی نیستند.
آخرتی درخصوص استفاده شاعر از صنایع بدیعی افزود: آرایه‌هایی مثل تشبیه، اغراق، کنایه و استعاره بدیع معنوی هستند و در فرم و زیباشناسی تاثیر‌گذارند. این آرایه‌ها حتی موسیقی دیداری را افزایش می‌دهند. 
وی اشاره کرد: مهم‌ترین نکته در نقد شعر‌های این کتاب ضعف تالیف و گاهی نارسایی در بیان و نه در زبان است و در قسمت‌هایی حشو‌هایی که در ساختار مفهومی اصلا آوردنشان ضرورت نداشته‌است، مثل وقتی شاعر در شعر «‌آدم‌برفی» می‌گوید: آب می‌گردد از این رابطه نورانی/ شاعر برف و زمستان
بله آدم‌برفی.
﷯ 
شاعر از روی دست بقیه شعر نگفته‌است
در ادامه، دکتر منیژه رضوان با اشاره به این مطلب که «کتاب «بی‌چشمداشت» می‌توانست طرح جلد بهتری داشته‌باشد»، تصریح کرد: شاعر این کتاب یک شاعر روشن‌دل است. توقع می‌رفت که حداقل با نشانه‌هایی هر چند کوچک به خط بریل، مخاطب را متوجه این قضیه می‌کرد، نه اینکه با خواندن مقدمه کتاب، از قلم استاد کاظمی متوجه این نکته مهم بشویم. 
وی ادامه داد: در بعضی از غزل‌ها عنوان‌ها با اصل شعر فاصله دارند و در قسمت‌هایی، علائم سجاوندی مثل کاماها مشخص نشده‌اند که این باعث بدخوانی می‌شود.
دکتر رضوان انتخاب ردیف‌های «دا»، «بی‌بی» و «ندیده‌اید» را جزء ردیف‌های خوب دانست و افزود: زبان ساده و روان شاعر باعث ایجاد صمیمیت با مخاطب می‌گردد. 
وی گفت: شعر‌ها را دارای حشو ندیدم و واژه «بله» را هم در شعر «آدم‌برفی» حشو نمی‌دانم، بلکه لحن محاوره می‌دانم که صمیمیت ایجاد کرده‌است. من معتقدم آقای عصمتی از روی دست بقیه شعر نگفته‌است و جایی که می‌گوید «مثل یک تشنه که از راه رسیده‌است به آب/ چشمه سیراب شد از قمقمه چوپان‌ها»، نگاه جدیدی را برای ما
ترسیم می‌کند.
﷯ 
کارهای سپید «بی‌چشمداشت» مرا به یاد طاها حسین و لوئیس بورخس انداختند
محمد‌‌باقر کلاهی‌اهری در‌خصوص آثار سپید کتاب «بی‌چشمداشت» گفت: این شعر‌ها به لحاظ فضای متفاوت و خاص خود، مرا به یاد طاها حسین و لوئیس بورخس انداختند. 
این منتقد افزود: خلق نگاه‌های جدید از جهان یک روشن‌دل و تجربیات بکر از دیگر ویژگی‌های کار عصمتی است. شعر «صدایت» از این نمونه کارهاست که نشان می‌دهد چگونه با صدا می‌شود عاشقانگی را در شعری 
جستجو کرد. 
کلاهی ضمن اشاره به اینکه شعرهای «بهتر بود شعرهای سپید در مجموعه مستقلی چاپ می‌شدند»، تصریح کرد: این کتاب دارای تجربیاتی از جهان یک روشن‌دل است که شاید نتوان در هیچ مجموعه دیگری پیدا کرد.
﷯ 
شعری صریح و خاص
رضا یاوری، دیگر منتقد این کتاب، در‌خصوص اشعار سپید شاعر گفت: کسی که دنیا را با گوش‌هایش می‌بیند و راه را با دست‌هایش بازمی‌کند شعر‌هایی مخصوص دارد. 
این شاعر ادامه داد: یک شاعر روشن‌دل با صراحت حرف‌های خود را می‌زند و در واقع، با تقسیم‌کردن جهان خود با ما، مخاطب را هم درگیر 
عاطفه می‌کند.