خواجه نصیرالدین طوسی و شعر

شهرستان ادب: خواجه نصیر الدین طوسی، دانشمند و فیلسوف بزرگ شیعی است که مدت‌هاست فعالیت‌های او در زمینه‌ی نجوم، ریاضیات و کلام، مورد توجه دنیا قرار دارد. ساخت رصدخانه‌ و کتابخانه‌ی مراغه، از مهم‌ترین فعالیت‌های وی بوده است. بزرگانی چون علامه حلی و قطب‌الدین شیرازی، دست‌پروده‌ی این دانشمند شیعه مذهب بوده‌اند.

اما یکی از ابعاد خواجه نصیر که به علت شهرت او در سایر زمینه‌ها، کمتر مورد توجه قرار گرفته است، جنبه‌ی ادبی اوست.کتاب «معیار الاشعار» طوسی را در نقد شعر و علم عروض از آثار گران‌سنگ در این زمینه دانسته‌اند. همچنین خواجه نصیر اشعار بسیاری سروده است، که تعداد کمی از آن‌ها به دست ما رسیده است. به مناسبت روز بزرگداشت خواجه نصیرالدین طوسی، به ذکر سه رباعی زیبا از وی می‌پردازیم:

هفتاد و سه قوم در جهان می‌پویند
هر یک برهان مختلف می‌جویند
سر رشته حق به دست یک طایفه است
باقی به خوش‌آمدی سخن می‌گویند

 آنان که در این دیر فنا می‎آیند
بس جایگهی نیست، کجا می‎آیند
کو آن که خبر دهد به ناآمدگان
کانها همه رفتند، چرا می‎آیند

امروز منم نعره‎زنان از پی دل
بر سر چو زنان دست‎زنان از پی دل
آواره ز خان و مان روان از پی دل
جور همه ناکسان چشان از پی دل