شاعر شدن، تنها راه رسیدن به قله های شعر

شهرستان ادب: از ابتدای صبح روز سه‌شنبه، نهم مرداد، آفتابگردان‌های جوان شعرفارسی یکی پس از دیگری از شهرهای دور و نزدیک وارد ساختمان شهرستان ادب می‌شدند تا چهار روز هیجان‌انگیز و آموزنده را در کنار اساتید و شعرای سرشناس شعر امروز و دوستان شاعرشان تجربه کنند. شاعران جوان دوره‌ی هفتمی که اولین اردوی خود را تجربه می‌کنند، پس از صرف صبحانه و گعده‌ای صمیمی، تا قبل از ظهر در مجتمع آدینه تهران مستقر شدند. آن‌ها پس از اقامه نماز، صرف ناهار و تکاندن گرد راه از تن، همگی در سالن اجتماعات گرد هم آمدند تا در مراسم افتتاحیه حضور یابند.
در ابتدای مراسم، میلاد عرفان¬پور، مسئول دفتر شعر مؤسسه شهرستان ادب، ضمن خوش‌آمدگویی به شعرای جوان و مستعد و معرفی اجمالی از سابقه و کیفیت اردوهای آفتابگردان‌ها، درباره رسالت و هدف برگزاری این دوره‌ها گفت: «هدف تربیت نسلی است که جریان شعر را در مسیر درست و پاک خودش که همان شعر توحیدی است پیش ببرد و در موضوعات مختلف، در چارچوب گفتمان انقلاب اسلامی دست به آفرینش بزند».
پس از عرفان¬پور نیز شاعران باتجربه حاضر در جلسه؛ ازجمله حسن بیاتانی، محمدرضا وحیدزاده و مبین اردستانی ضمن خوش¬آمدگویی به آفتابگردان‌های دوره هفتمی به بیان برخی نکات تکمیلی در رابطه با اردو پرداختند.

شاعر شدن، تنها راه رسیدن به قله های شعر
پس از برگزاری افتتاحیه، کلاس‌ها و کارگاه‌های متنوع برنامه‌ریزی‌شده برای شاعران، با کلاس «جهان شعر، جهان شاعر» با حضور علی‌محمد مؤدب، شاعر و مدیرعامل مؤسسه شهرستان ادب آغاز شد. شاعر «عاشقانه-های پسر نوح» با بیان اینکه رسیدن به قله‌های شعر با شعر گفتن محقق نمی‌شود گفت: «راز تمایز شعر در شعر گفتن نیست بلکه در شاعر شدن است و شعر متمایز محصول شاعر متمایز است.» او در ادامه با بیان تفاوت بین این دو به تبیین مسیر پیچیده شاعر شدن پرداخت و گفت: «شاعری یک سبک زندگی یا به عبارتی، یک کار تمام‌وقت است و نمی‌شود لحظه‌ای از آن غافل شد». او همچنین اضافه کرد: «کار شاعر سفر سایه¬هاست، رفتن به سفر سکوت است. او همواره به دنبال شناخت و توجه به چیزهایی است که دیگران نمی‌بینند و اصولاً شاعری همین توجه کردن و مدیریت توجهات شاعرانه است». او تأکید کرد که این تنها «شاعر» است که می¬تواند حرف تازه¬ای برای گفتن داشته باشد پس برای حرف تازه گفتن راهی جز شاعر شدن رویکرد شاعرانه به ادراک و توجه وجود ندارد.
وی در پایان سخنانش نیز با بیان برخی آسیب¬های رایج در فضای شعر امروز و با اشاره به آیات پایانی سوره¬ی شعرا و رسالت خطیر شعر و هنر متعهد، شاعران جوان را به پرهیز از این آسیب¬ها، پرداختن به شعر موضع¬مند و همچنین جدیت در این مسیر توصیه کرد و خطاب به شاعران جوان آفتابگردانی گفت: «فضای ادبیات آنقدر گسترده است که اگر همه شما هم شاعرانی بزرگ و برجسته شوید باز هم حرف نگفته بسیار است.»

تنها به ذوق شخصی خود متکی نباشد
بعد از «جهان شعر، جهان شاعر» نوبت به گفتگوی امید مهدی نژاد از شاعران و طنزپردازان سرشناس کشور با ناصر فیض، شاعر باتجربه و طنزپرداز شناخته‌شده این سال¬های ادبیات فارسی، بود، تا فرصتی باشد برای آشنایی هرچه بیشتر شعرای جوان با تجربه¬ی شاعریِ شاعرانی که سال‌هاست در مسیر شاعری گام برمی‌دارند و کوله‌بارشان پر است از تجربیات ارزنده و آموختنی.
در این گفتگو ناصر فیض ابتدا فرصت ارزشمند شهرستان ادب و این‌گونه برنامه‌ها را متذکر شد و با مقایسه فضای ایجادشده کنونی با فضای سابق شعر در کشور، شاعران جوان را به استفاده هر چه بیشتر از چنین فرصت‌هایی توصیه کرد و شهرستان ادب را موفق‌ترین تجربه در زمینه استعدادیابی و پرورش استعداد در زمینه شعر برشمرد. شاعر «فیض بوک» در ادامه در جواب پرسش امید مهدی¬نژاد درباره نخستین شعر و تجربه شاعرانگی‌اش، ابراز داشت که شعر گفتن را به صورت جدی در حدود بیست هفت‌سالگی شروع کرده است. او با اشاره به تأثیرپذیری از محیط ادبی خانواده و شعر شاعرانی چون عزیز نسین و ایرج میرزا، شاعرانگی‌اش را تا حدودی زیاد متأثر از آن‌ها دانست. وی در ادامه در پاسخ به سؤال امید مهدی¬نژاد درباره چگونگی سرایش شعرهایش، فرآیند سرایش یک شعر را در دو دسته¬ی؛ اشعار با موضوع پیشینی و اشعار بدون موضوع پیشینی، تقسیم کرد و برای هرکدام ویژگی‌های خاصی برشمرد.
در پایان گفتگو، امید مهدی نژاد از ناصر فیض خواست تا سه خصوصیت که یک شاعر نباید داشته باشد را برای شاعران جوان بگوید. او نیز شاعران جوان را به تنها متکی نبودن به ذوق شخصی و مطالعه آثار گذشتگان و همچنین شرکت نکردن در انجمن‌های مختلف توصیه کرد و افزود: «شعرتان را برای کسی که شاعر نیست نخوانید. ما چیزی به اسم شعر مردمی به این معنا نداریم. مردم و سیاهه مردم شعر نمی‌دانند و اگر هم از مردم صحبت می‌شود منظور فرهیختگان جامعه‌اند».
پس از این گفتگو، شاعران آفتابگردانی بعد از اقامه نماز و صرف شام، در کارگاه اولین نقد شعر اردو حاضر شدند تا این بار به صورت کاربردی و در قالب نقد اشعار خود و دوستانشان به اندوخته‌های خود بیش‌ازپیش بی¬افزایند. این کارگاه که با حضور سه تن از شاعران و منتقدین برجسته کشور، امید مهدی¬نژاد، محمدرضا طهماسبی و حسن صنوبری، برگزار شد، آفتابگردان‌های شاعر یکی پس از دیگری به خواندن اشعارشان و فراگیری نکات تازه از نقد و بیان منتقدان پرداختند.
در این جلسه که تا نیمه¬شب به طول انجامید، محمد شهریاری، سجاد بوستانی، محمدحسین دهقانی، رضا مهدی زاده، حمیدرضا مداح، وحیدالله ورن، شفیق صادقی، سیدمحمدرضا برقعی، صابر صفی¬خوانی، سید جعفر حیدری، مجید بوری و علی سلیمانیان به شعرخوانی پرداختند و اشعارشان توسط منتقدان حاضر در جلسه در بوته¬ی نقد قرار گرفت. می¬توان از مهم¬ترین و پرتکرارترین مواردی که در این جلسه مورد توجه و نقد قرار گرفت، اهتمام به نکات زبانی و بلاغی، دوری از فضاهای سیاه در اشعار و حرکت به سمت مضامین نو و امیدبخش را برشمرد.
پس از پایان آخرین برنامه ی روز اول، آفتابگردانهای جوان، هرچند روزی شلوغ و پرکار را سپری کرده بودند، اما باز در هر گوشه¬ای می شد حلقه های صمیمی و دوستانه¬شان را دید، جمع¬هایی باطروات و شاعرانه که نوید نسلی باانگیزه و پرشور در آینده هنر شعر فارسی را می دهد.