شهرستان ادب: این روزها، با شروع نمایشگاه کتاب، حال و هوای کتاب و کتابخوانی بین همۀ نوجوان‌ها و کودکان دیده می‌شود. به همین دلیل، فرصت را غنیمت دیدیم که پروندۀ ادبیات کودک و نوجوان سایت شهرستان ادب را با مطلب تازه‌ای دربارۀ نمایشگاه کتاب به‌روز کنیم. خانم سیده‌زهرا محمدی در این یادداشت چند پیشنهاد عالی کتاب برای شما دارند که پیشنهاد می‌کنیم از دستشان ندهید!
خرید برای نمایشگاه کتاب آدابی دارد؛ یعنی همینطور نیست که شما فهرستی از کتاب‌هایی که دارید توی دستتان بگیرید و بعد به هر غرفه‌ای که رسیدید بگویید: ببخشید فلان کتاب را دارید؟
هر کدام از غرفه‌ها متعلق به یک انتشارات است؛ پس باید در فهرست‌تان کنار اسم کتاب‌ها، اسم ناشر را هم بنویسید که در آن آشفته‌بازار نمایشگاه کتاب سردرگم نشوید. نکتۀ دوم این است که هر کدام از انتشارات ممکن است در سالنی متفاوت باشد؛ پس یادتان باشد نشانی غرفه‌ها و انتشارات را از قبل بررسی کنید.
در این یادداشت سعی داریم فهرستی از کتاب‌های درجۀ یک کودک و نوجوان را به شما ارائه دهیم.
اگر دنبال کتاب‌های متفاوتی دربارۀ رابطۀ خدا با بنده‌اش و چشم‌هم‌چشمی و همرنگ جماعت نشدن و حس نوع‌دوستی برای بچه‌های ۱۰ ساله تا ۱۰۰ سالۀ فامیل هستید، حتماً حتماً به سراغ انتشارات «مهرسا» بروید و سراغ مجموعۀ ۵ جلدی پانچلو را بگیرید. این مجموعه یک مجموعۀ متفاوت و بی‌نظیر است و مطمئنم با خواندنش لذت وافر را می‌برید. همینطور که این مجموعه را از خانم و آقای فروشنده خواستید سراغ بقیۀ کتاب‌های انتشارات مهرسا هم بروید و آنها را تورقی کنید. مطمئنم کتاب‌های مهرسا عنوان‌های جذابی دارد که چشمتان را خواهد گرفت.
اگر دلتان می‌خواهد که نوجوانتان با تاریخ معاصر کشورمان بیشتر آشنا شود، سری به انتشارات «شهرستان ادب» بزنید و بین کتاب‌های این غرفه دنبال کتاب‌های «موهای تو خانۀ ماهی‌هاست» از آقای محمدرضا شرفی خبوشان و «باغ خرمالو» و «خواب پلنگ» اثر هادی حکیمیان باشید. همچنین سری به انتشارات «افق» بزنید و کتاب‌های «لالایی برای دختر مرده» و «دروازۀ مردگان» اثر حمیدرضا شاه‌آبادی را تهیه کنید.
اگر در خانوادۀ‌تان نوجوانی دارید و این نوجوان نگاهش به دنیا متفاوت است و دنیا را قشنگ‌تر و زیباتر از هم‌سن‌و‌سال‌هایش می‌بیند، کتاب «دختر ستاره‌ای» از انتشارات «ایرانبان» می‌تواند مشوق خوبی برای ادامۀ راهش باشد.
اگر دنبال هدیه‌ای متفاوت از جنس کتاب برای دخترهای فامیل هستید که دوست دارید خیلی ریز و ظریف به خیلی از سؤال‌هایشان دربارۀ پوشش و حجابشان جواب دهد انتشارات «آرما» را فراموش نکنید.
اگر نوجوان‌های شوخ و شنگی دارید و دلتان می‌خواهد برای این عزیزان هم کتابی تهیه کنید که در عین حال که با کتاب خنده‌های ریزی می‌رونند، از دنیای ادبیات و اتفاقات و حواشی آن باخبر شوند، حتماً سراغ کتاب «باغ‌وحش اساطیر» احسان رضایی از انتشارات «قاف» بروید. البته باید توجه داشته باشید که این نوجوان باید کمی روحیۀ ماجراجویی هم داشته باشد؛ یعنی به محض خواندن کتاب اگر دید جاهایی از کتاب برایش نامفهوم است، انگشت‌های مبارکش را سمت صفحه‌کلید گوشی‌اش ببرد و آن موضوعی که برایش علامت سؤال را به وجود آورده، توی نت جست‌وجو کند؛ نه اینکه کتاب را ببیند و برود که برود که برود!
این روزها کتاب خریدن برای بچه‌های مناطق محروم مد شده که اتفاق فرخنده‌ای است؛ اما خودتان هم بهتر می‌دانید که وقتی چیزی مد می‌شود، خیلی از مسائل از نگاه ملت دور می‌ماند در این اتفاق به‌خصوص هم به مخاطب‌ها و نیازهای آنها کمتر توجه می‌شود. دیده شده کتاب‌هایی برای این مناطق فرستاده می‌شود که بچه‌ها از درک موضوع یا حتی واژه‌های آن کتاب عاجز هستند. یکی از ایرادهایی که به نظام آموزشی کشورمان وارد است این است که: برای همۀ دانش‌آموزان در همۀ مناطق کشور کتاب‌ها و سرفصل‌های مشابهی تدریس می‌شود. مطمئناً سطح آموزشی دانش‌آموزان کلان‌شهرها با دانش‌آموزان روستاها با هم متفاوت است؛ پس قرار نیست همان کتابی که در شهرهای بزرگ تدریس می‌شود در روستاهای دورافتاده هم تدریس شود. حالا فرض کنید این مشکل بزرگ را هم در کتاب‌خانه‌های که قرار است باعث آگاهی بیشتر و افزایش مهارت‌های آنها شود هم داشته باشیم. قرار نیست کتاب‌هایی که برای بچه‌های کلان‌شهرها جذاب است را کول کنیم و برای بچه‌های مناطق محروم ببریم. حتی دایرۀ لغات بچه‌ها هم متفاوت است و باید به واژه‌هایی که در کتاب است و حتی به موضوع‌هایی که در کتاب‌هاست دقت کرد. باید کتاب‌هایی برای بچه‌های هر منطقه تهیه شود که آن کودک بتواند با شخصیت‌ها و موضوع آن کتاب هم‌ذات‌پنداری کند. برای مناطق محروم در درجۀ اول باید کتاب‌هایی خرید که خواننده، خودش و بخشی از فضای زندگی‌اش را بتواند در آن داستان دیده و باعث رغبت او به آن کتاب شود. کتاب‌های نویسندۀ خوب کشورمان، آقای هوشنگ مرادی کرمانی، از بهترین گزینه‌ها برای بچه‌های مناطق محروم است. فضاسازی اغلب کتاب‌های آقای نویسنده و اتفاق‌هایی که شخصیت اول داستان تجربه می‌کند، برای بچه‌های مناطق محروم آشنا است و همین از مهم‌ترین دلایلی است که می‌توان کتاب‌های ایشان را در ابتدای فهرست خریدتان قرار دهید. سعی کنیم در مرحله‌های ابتدایی کتاب‌های نویسنده‌های ایرانی را به کتابخانه‌هایشان اضافه کنیم و بعد کتاب‌های ترجمه شده. به همین خاطر کتاب‌های «کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان» را هم در نظر داشته باشید که گزینۀ خوبی است.
اگر دوست دارید مفاهیم مذهبی را با زبان قصه و داستان برای کودکتان بیان کنید، بدون وقفه «دفتر نشر فرهنگ اسلامی» را پیدا کنید و سراغ کتاب‌های خانم کلرژبرت را بگیرید و بقیۀ کارها را بسپارید دست خانم نویسنده. ایشان خودشان می‌دانند چطور این مفاهیم اصولی را با داستان و تصویرگری به کودکتان آموزش دهد.
غرفۀ انتشارات کانون پرورش فکری از آن غرفه‌های جادویی است. همه‌جور کتابی برای هر سلیقه و نیازی در آن می‌توانید پیدا کنید. بیشتر وقتتان را برای گشت‌زدن در این غرفه لحاظ کنید. مطمئنم اوقات خوشی را در آنجا می‌گذرانید.
ساراکروسان از آن نویسنده‌هایی است که کتاب‌هایش را حتماً باید خواند تا معجون شعر و داستان را همزمان مزه کرد و کیف کرد از تجربۀ این مزۀ جدید و سردرآوردن از آخرین دغدغه‌های نوجوانان. کتاب‌های ساراخانم را در دو غرفه می‌توانید پیدا کنید. کتاب «ما دو نفر» را از انتشارات پیدایش و «اپل و رین» و «وزن آب» را از انتشارات هوپا بخواهید. اما فراموش نکنید که کتاب‌های خانم کروسان برای «جوانان» نوشته و ترجمه شده است.
اگر نوجوان کتابخوانی دارید و دلتان می‌خواهد فلسفه را به‌صورت چاشنیِ داستان به خوردشان بدهید کتاب «گِل» دیوید آلموند از انتشارات آفرینگان و «در جست‌وجوی آبی‌ها» و «بخشنده» لوئیس لوری از نشر چکه انتخاب‌های درجه یکی می‌تواند برایشان باشد.
فرض کردیم شما کتاب‌های «باکفش‌های دیگران راه برو»، «ماه بر فراز مانیفست»، «مادرجون چرا اسمم یادت رفته» و «مرغ مقلد» را قبلاً خواندید؛ پس اگر از این کتاب‌ها غافل شدید این‌ها را هم به لیستتان اضافه کنید و بعد راهی نمایشگاه شوید.
فکر کنم برای نمایشگاه کتاب همین تعداد کتاب کافی باشد. چون که قرار نیست قدر یک سال از نمایشگاه کتاب بخریم. این کتاب‌ها خوراک سه‌ماه تابستانتان باشد. بعد از آن را همراه پروندۀ تخصصی ادبیات کودک و نوجوان سایت شهرستان ادب باشید تا برای هر فصل‌تان کلی کتاب معرفی کنیم. نگران تخفیف هم نباشید؛ چون هر فصل کتابفروشی‌ها کلی طرح تخفیف دارند که می‌توانید کتاب‌هایتان را با این‌ها تخفیف‌ها بخرید.