۷ موقعیت وحشتناک پس از مرگ در کلام مرحوم آیت‌الله تهرانی

روی عن رسول الله(ص) قال:

«حُبِّی‏ وَ حُبُ‏ أَهْلِ‏ بَیْتِی‏ نَافِعٌ‏ فِی‏ سَبْعَةِ مَوَاطِنَ أَهْوَالُهُنَّ عَظِیمَةٌ عِنْدَ الْوَفَاةِ وَ الْقَبْرِ وَ عِنْدَ النُّشُورِ وَ عِنْدَ الْکِتَابِ وَ عِنْدَ الْحِسَابِ وَ عِنْدَ الْمِیزَانِ وَ عِنْدَ الصِّرَاط» (بحار الانوار ج 7 ص248)

روایتی از پیغمبر‏اکرم(صلّی‏الله‏ علیه‏ و‏آله‏ وسلم) منقول است که حضرت فرمودند:

رابطه دوستی با اهل بیت من، «حُبِّی‏ وَ حُبُ‏ أَهْلِ‏ بَیْتِی‏ نَافِعٌ‏ فِی‏ سَبْعَةِ مَوَاطِنَ»، در هفت موقعیت حساسی که هول و هراس آن مواقف خیلی بزرگ است، سودبخش است؛ یعنی انسان در آن جایگاه‏ها روحش آرامش ندارد و در شدت فشار قرار می‏گیرد، «فِی‏ سَبْعَةِ مَوَاطِنَ أَهْوَالُهُنَّ عَظِیمَةٌ»، خود ما نیز گاهی می‏گوییم: هول کردم؛ «أَهْوَالُهُنَّ عَظِیمَةٌ»، یعنی هول بزرگ می‏کند، بعد حضرت شمارش می‏فرماید:

اوّل؛ «عِنْدَ الْوَفَاةِ»، هنگام مرگ، هنگام مرگ انسان در فشار قرار می‏گیرد، در این موقعیت آنچه برای او نافع است، رابطه دوستی با پیغمبر و اهل بیت او است.

دوم؛ «وَ الْقَبْرِ»، آنگاه که ازهاق روح می‏شود و روح از بدن خارج می‏شود، انسان وارد برزخ می‏شود. «وَ الْقَبْرِ»، یعنی انسان در برزخ هم تحت فشار است. آنچه که از آن فشار می‏کاهد، حبّ پیغمبر و حبّ به اهل بیت پیغمبر است.

سوم؛ «وَ عِنْدَ النُّشُورِ»، آنگاه که از برزخ عبور می‏کند و به عالم قیامت وارد می‏شود، از عالم برزخ برمی‏خیزد و به عالم قیامت وارد می‏شود، خُب وارد شد.

چهارم؛ «وَ عِنْدَ الْکِتَابِ» آن‏گاه که نامه عمل را به دستش می‏دهند هم تحت فشار قرار می‏گیرد، این موقع نیز هول بزرگ دارد.

پنجم؛ «وَ عِنْدَ الْحِسَابِ»، یک وقت نامه عمل را دستش می‏دهند، یک وقت بررسی می‏کنند و اعمالی که در آن هست را به رخت می‏کشند. آنجاست که باز هم تحت فشار عظیم و بزرگی قرار می‏گیری.

ششم؛ «وَ عِنْدَ الْمِیزَانِ»، هنگام سنجش اعمال، آنجا هم زیر فشار قرار می‏گیری.

و بالاخره هفتم؛ «وَ عِنْدَ الصِّرَاط»، هنگام عبور از صراط هم همین‏طور است. انسان از این عالم که می‏خواهد عبور کند و به عالم قیامت برود، به‏ قول ما تا منتهی الیه کار، هفت موطن را باید سیر کند. از اینجاها باید عبور کند که هرکدامش فشارهای بزرگ به انسان وارد می‏کند. هنگام مرگ است و قبر است و بعد هم نشر و برانگیخته شدن است و بعد موقع نامة عمل به دست دادن است و بررسی نامةحساب و بالاخره مسألة میزان و سنجش اعمال است و دست آخر عبور از صراط که ببیند به کجا می‏رسد.

همه این مواطن سخت فشار دارند. آنچه که از این فشارها می‏کاهد عبارت از حبّ به پیغمبر و حبّ به اهل بیت پیغمبر(ص) است، که اگر آن را همراه داشته باشد، برای او آرامش حاصل می‏شود.

من تقریباً روایت را ترجمه کردم، اما یک تذکر بدهم. در این که حبّ آن‏ها نجات‌بخش انسان در همه مواطن بعد از دنیاست، شکی نیست، اما عمده این است که بتوانی این دوستی را آنگاه که زیر فشار قرار گرفتی، همراه داشته باشی. مهم این است که از این محبّت جدا نشوی. اگر این محبّت باشد، این پیوند، پیوند قلبی باشد، نجات بخش است. امّا خدا نکند که این محبّت سطحی باشد و عمق نداشته باشد. لذا انسان باید کوشش کند تا این پیوند عمق پیدا کند. چه‏کار کند که عمق پیدا کند؟ معصیت نکن!