شهرستان ادب: به نظر میرسد که در عالم ادبیات، نویسندگان بیشتر از شاعران به خلوتنشینی مشتاقاند. به همین خاطر نظرسنجی کتاب در بین اساتید و کارشناسان حوزۀ داستان و همچنین نویسندگان جوان، کار آسانی نبود. با این حال، توانستیم لیستی مشتمل بر کتابهای ایرانی و خارجی در زمینۀ ادبیات داستانی یا پیرامون آن فراهم آوریم. این نظرسنجی با ذکر دو پرسش مطرح شد، که در ادامه پاسخ اهالی قلم آمده است. از آن جایی که دسترسی به تمامی نویسندگان نامی و توانمند، ممکن نبود، در این نظرسنجی تنها از نظر بخشی از این گرامیان بهرهمند شدیم.
لازم به یادآوریست، به اعتقاد بعضی از ایشان، انتخاب بهترین کتاب دشوار بود، در نتیجه آنها نیز یا از هیچ کتابی نام نبردند یا بیش از یک کتاب را به عنوان بهترین کتابها معرفی کردند.
1. بهترین کتاب داستان یا رمانی که در سال 95 مطالعه کردید، چه کتابی بود؟
راضیه تجار: روباه شنی (محمد کشاورز)
مجید قیصری: گیسوف (مرتضی کربلاییلو)
فرهاد حسنزاده: طلابازی (امیرحسین شربیانی)
محمدحسن شهسواری: گذرگاه (جاستین کرونین)
ابراهیم اکبریدیزگاه: پایان رابطه (گراهام گرین، ترجمۀ احد علیقیان)، موبی دیک (هرمان ملویل، ترجمۀ صالح حسینی)
محمدرضا شرفیخبوشان: برکت (ابراهیم اکبریدیزگاه)، برج قحطی (هادی حکیمیان)
غزل تاجبخش: ابن مشغله (نادر ابراهیمی)، تفریحات سالم (عمران صلاحی)، یک فنجان طنز تلخ (عمران صلاحی)، زن به ظن تاریخ (بنفشه حجازی)
علیاصغر عزتیپاک: سکوت (شوساکو اندو، ترجمۀ حمید رفعتنژاد)
ابراهیم حسنبیگی: مردگان باغ سبز (محمدرضا بایرامی)
ابراهیم زاهدی مطلق: تاریخ (الزا مورانته)
موعود خالقی: سوران سرد (جواد افهمی)
سیده عذرا موسوی: برج قحطی (هادی حکیمیان)
میثم امیری: موبی دیک (هرمان ملویل، ترجمۀ صالح حسینی)
وجیهه سامانی: عاشقی به سبک ونگوگ (محمدرضا شرفیخبوشان)، اولین تماس تلفنی از بهشت (میچ آلبوم)
زهره عارفی: از پاریز تا پاریس (محمدابراهیم باستانی پاریزی)
میثم رشیدیمهرآبادی: آب هرگز نمیمیرد (حمید حسام)، یک درخت، یک صخره، یک ابر (ترجمۀ حسن افشار)
مهدی کفاش: همه چیز مثل اول است (اعظم عظیمی)، رام کننده (محمدرضا کاتب)
علیاصغر دشمیر: لم یزرع (محمدرضا بایرامی)
علی ششتمدی: عقاید یک دلقک (هاینریش بل)
احسان رضایی: تاریخ عشق (نیکول کراوس، ترجمۀ ترانه علیدوستی)، خریدن لنین (میروسلاو پنکوف، ترجمۀ امیرمهدی حقیقت)، گتسبی بزرگ (اسکات فیتزجرالد، ترجمۀ رضا رضایی)، روزی تو خواهی آمد (پرویز دوایی)
مجید اسطیری: دخیل هفتم (محمد رودگر)، زن در ریگ روان (کوبو آبه)
محمد شفیعی: وقتی دلی (محمدحسن شهسواری)
فاطمه بهروزفخر: چایخانۀ خانوادگی (یکتا کوپان)
محمدقائم خانی: دمیان (هرمان هسه)
حمزه ولیپور: بیلی باتگیت (دکتروف، ترجمۀ نجف دریابندری)
امیرحسین روحنیا: کتاب آه (بازنویسی یاسین حجازی)، دختری از پرو (ماریو باراگاس یوسا)
علی الله سلیمی: برکت (ابراهیم اکبریدیزگاه)
فاطمه سلیمانی: قاف (ویرایش یاسین حجازی)
فاطمه دانشور جلیل: ربه کا (دافنه دوموریه)
فرشته اثنیعشری: اعتماد (آریل دورفمن)
حسین قلندری: نگهبان تاریکی (مجید قیصری)، همه چیز مثل اول است (اعظم عظیمی)، تخران (مجید اسطیری)، گاردن پارتی (کاترین منسفیلد)، قاف (یاسین حجازی)، مادر (گورکی)، هنر نقد هنری (علیاصغر قرهباغی)
محمدرضا وحیدزاده: دخیل هفتم (محمد رودگر)
پرستو علی عسگرنجاد: عاشقی به سبک ونگوگ (محمدرضا شرفیخبوشان)
الهام عظیمی: خرده جنایتهای زناشوهری (اریک امانوئل اشمیت)
2. از میان کتابهای داستان و رمان یا مرتبط با ادبیات داستانی، پیشنهاد شما برای مخاطبان این حوزه در تعطیلات نوروز 96، چیست؟
راضیه تجار: طوفان برگ (گابریل گارسیا مارکز)، شازده کوچولو (آنتوان دو سنت اگزوپری)، عاشق مترسک (فیلیس هستینگز)، لبۀ تیغ (ویلیام سامرست)، خرمگس (اتل لیلیان وینیچ)، ابله (فئودور داستایفسکی)، زوربای یونانی (نیکوس کازانتزاکیس)
مجید قیصری: روباه شنی (محمد کشاورز)، بازار خوبان (آرش صادقبیگی)
فرهاد حسنزاده: طلابازی (امیرحسین شربیانی)، خواهران تاریک (مهدی رجبی)، عروس دریایی (آلی بنجامین، ترجمۀ کیوان عبیدی آشتیانی)، ایوان منحصربهفرد (کاترین اپلگیت، ترجمۀ کیوان عبیدی)، کارنامهات را قایم کن (معصومه انصاریان)
محمدحسن شهسواری: دیدار به قیامت (پییر لومتر)، 1Q84 (هاروکی موراکامی)، بازگشت استاد رقص (هنینگ مانکن)، رودخانۀ میستیک (دنیس لیهان)، فیلمنامهنویسی ژانر (استفن دانکن)
ابراهیم اکبریدیزگاه: سکوت (شوساکو اندو)، جنگ چهرۀ زنانه ندارد (سوتلانا آلکساندرونا الکسویچ)، زندگی در پیش رو (رومن گاری)، آنک نام گل (اومبرتو اکو)، هفتپیکر و اسکندرنامه (نظامی)، کافۀ خیابان گوته (حمیدرضا شاه آبادی)، برج قحطی (هادی حکیمیان)، فرمان یازدهم (زهره عارفی)، افعیکشی (مهدی کرد فیروزجایی)
محمدرضا شرفیخبوشان: گود (مهدی افشارنیک)، کافهای کنار آب (جعفر مدرسصادقی)، بولوار پارادیس (محمدرضا ذوالعلی)، قبل از مردن چشمهات رو ببند (پژمان تیمورتاش)، سال گرگ (جواد افهمی)، خونمردگی (الهام فلاح)، روباه شنی (محمد کشاورز)، سمت کالسکه (مرتضی کربلاییلو)، شب طاهره (بلقیس سلیمانی)، سمندر (مصطفی جمشیدی)، رساله دربارۀ نادر فارابی (مصطفی مستور)، کافۀ خیابان گوته (حمیدرضا شاهآبادی) {البته لازم به ذکر است، کتابهای پیشنهادی از بین آثار منتشر شده در سال 94 انتخاب شده}
علیاصغر عزتیپاک: قدرت اسطوره (جوزف کمبل، ترجمۀ عباس مخبر)، برکت (ابراهیم اکبریدیزگاه)، خاطرات سیاسی بهلول (محمدتقی بهلول)، گلستان یازدهم (بهناز ضرابیزاده)، بیکتابی (محمدرضا شرفیخبوشان)، شاهکشی (ابراهیم اکبریدیزگاه)
ابراهیم زاهدی مطلق: تاریخ (الزا مورانته)، لم بزرع (محمدرضا بایرامی)، برکت (ابراهیم اکبری دیزگاه)، کافۀ خیابان گوته (حمیدرضا شاه آبادی)، سرخ سفید (مهدی یزدانیخرّم)
میثم امیری: موبی دیک (هرمان ملویل، ترجمۀ صالح حسینی)، ترجیح میدهم که نه (هرمان ملویل)، روزها در راه (شاهرخ مسکوب)، دختر سروان (الکساندر پوشکین)، فانوس خیال (اینگمار برگمان، ترجمۀ مسعود فراستی و مهوش تابش)
مهدی کفاش: لم یزرع (محمدرضا بایرامی)، پریباد (محمدعلی علومی)، مرشد و مارگریتا (میخائیل بولگاکف)، بارون درختنشین (ایتالو کالوینو)، زمانی که یک اثر هنری بود (اریک امانوئل اشمیت)، داستان، ساختار، سبک و اصول فیلمنامهنویسی (رابرت مک کی)
سلمان کدیور: مسیح بازمصلوب (نیکوس کازانتراکیس)، اسپارتاکوس (هوارد فاست)، پنجشنبۀ فیروزهای (سارا عرفانی)، برج قحطی (هادی حکیمیان)، آنا کارنینا (لئو تولستوی)
ابراهیم حسنبیگی: پیشگفتاری بر هیچ (دونالد بارتلمی)، گشودن رمان (حسین پاینده)، عقاید یک دلقک (هاینریش بل)
سیدهعذرا موسوی: برج قحطی (هادی حکیمیان)، کافۀ خیابان گوته (حمیدرضا شاهآبادی)، پسرکی با پیژامۀ راهراه (جان بوین)، من زندهام (معصومه آباد)، آبنبات هلدار (مهرداد صدقی)
موعود خالقی: عریان در برابر باد (احمد شاکری)، دلقک و نارنج تلخ (سیده عذرا موسوی)، باغ کیانوش (علیاصغر عزتیپاک)، برکت (ابراهیم اکبریدیزگاه)، نگهبان (پیمان اسماعیلی)
علی ششتمدی: مفهوم ادبیات (تزوتان تودوروف)، دشمنان (آنتوان چخوف)، آرایهها (ژرار ژنت)، درآمدی بر روایتشناسی (فتحالله بینیاز)، خاک و خاطره (احمد دهقان)
علی مرادی: سنگر و قمقمههای خالی (بهرام صادقی)، یوزپلنگانی که با من دویدهاند (بیژن نجدی)، دیوار گذر (مارسل امه)، اتحادیۀ ابلهان (جان کندی تول)، اپرای شناور (جان بارت)
امیرحسین روحنیا: سلاخخانه شمارۀ 5 (کورت ونهگات)، جنگل بزرگ (ویلیامز فاکتور)، دمیان (هرمان هسه)، زندهام که روایت کنم (گابریل گارسیا مارکز)، جشن همگانی (مجید قیصری)، برج قحطی (هادی حکیمیان)، روی جاده نمناک (خدیجه قاسمی)
علیالله سلیمی: افعیکشی (مهدی کرد فیروزجایی)، بیخداحافظی برو (سارا کریمزاده)، کافۀ خیابان گوته (حمیدرضا شاهآبادی)، مارون (بلقیس سلیمانی)، میم عزیز (محمدحسن شهسواری)
فاطمه سلیمانی: برپا (مریم راهی)، کلت 45 (حسامالدین مطهری)، خونمردگی (الهام فلاح)، کمی دیرتر (سید مهدی شجاعی)، ملاقات در شب آفتابی (علی مؤذنی)، به سپیدی یک رؤیا (فاطمه سلیمانی)
فاطمه دانشور جلیل: جنایت و مکافات (فئودور داستایفسکی)، آنک آن یتیم نظر کرده (محمدرضا سرشار)، مجموعه داستانهای چخوف، بامداد خمار (فتانه حاجسیدجوادی)، چراغها را من خاموش میکنم (زویا پیرزاد)
وجیهه سامانی: لم یزرع (محمدرضا بایرامی)، وقت بودن (سامان جلیل)، کافۀ خیابان گوته (حمیدرضاشاه آبادی)، به بلندای آن ردا (سیدعلی شجاعی)، عاشقی به سبک ونگوگ (محمدرضا شرفیخبوشان)
مجید اسطیری: گچ پژ (محسن رضوانی)، دمیان (هرمان هسه)، تنهایی پر هیاهو (بهومیل هرابال)، مسیح بازمصلوب (نیکوس کازانتراکیس)، سال گرگ (جواد افهمی)
محمد شفیعی: به سپیدی یک رؤیا (فاطمه سلیمانی)، ظلمت سفید (سجاد خالقی)، ملاقات در شب آفتابی (علی مؤذنی)، حکایت زمستان (سعید عاکف) یوما (مریم راهی)
محمدرضا وحیدزاده: سال گرگ (جواد افهمی)، برکت (ابراهیم اکبریدیزگاه)، این مرد از همان موقع بوی مرگ میداد (محمد حنیف)، رؤیای نیمهشب (مظفر سالاری)، تیلم (میثم امیری)
میثم رشیدیمهرآبادی: گلستان یازدهم (بهناز ضرابیزاده)، قیدار (رضا امیرخانی)، برکت (ابراهیم اکبریدیزگاه)، آمین میآورم (امیر خداوردی)، قاف (ویرایش یاسین حجازی)، حاجی فیروز (میثم رشیدیمهرآبادی)
علیاصغر دشمیر: گلستان یازدهم (بهناز ضرابیزاده)، مسافر جمعه (سمیه عالمی)، خدا خانه دارد (فاطمه شهیدی)، امپراطور عشق (بهزاد بهزادپور)، یک قصۀ قدیمی و معمولی در باب جنایت (نادر ابراهیمی)
احسان رضایی: تاریخ بیهقی، ترجمۀ تفسیر طبری، سیرت رسولالله (هر سه از جعفر مدرسصادقی)، قاف (ویرایش یاسین حجازی)، بیست و سه قصه (لئو تولستوی، ترجمۀ همایون صنعتیزاده)، موجودات خیالی (خورخه لوییس بورخس، ترجمۀ احمد اخوت)، حیوان قصهگو (جاناتان گاتشال، ترجمۀ عباس مخبر)
فرشته اثنیعشری: مرگ قسطی (فردینان سلین)، شوخی (میلان کوندرا)، مقلدها (گراهام گرین)، در انتظار گودو (ساموئل بکت)، همسایهها (احمد محمود)
فاطمه بهروزفخر: در جبهۀ غرب خبری نیست (اریش ماریارمارک)، ظرافت جوجهتیغی (موریل باربری)، شوهر عزیز من (فریبا کلهر)، کندوکاوی پیرامون ادبیات داستانی جنگ و دفاع مقدس (محمد حنیف)، هنر به مثابۀ تجربه (جان دیویی)
محمدقائم خانی: جشن همگانی (مجید قیصری)، برکت (ابراهیم اکبریدیزگاه)، دخیل هفتم (محمد رودگر)، دمیان (هرمان هسه)، چارگرد قلا گشتم (رهنورد زریاب)
زهره عارفی: مجموعه داستان فلانری اوکانر (ترجمۀ آذر عالیپور)، برج قحطی (هادی حکیمیان) یخ (سینا حشمدار)، فیلها (شاهرخ گیوا) قصههای اینوری (علی مهر)
حمزه ولیپور: در جستجوی حسن (ترنس وارد، ترجمۀ اسدالله امرایی و مهسا ملک مرزبان)، شازده حموم (محمد سین پاپلییزدی)، در جستجوی امر قدسی (ترجمۀ سیدمصطفی شهرآیینی)، عطر سنبل، عطر کاج (فیروزه جزایریدوما، ترجمۀ محمد سلیمانینیا)، ماجرای عجیب سگی در شب (مارک هدن، ترجمۀ شیلا ساسانینیا)
الهام عظیمی: کبوتر (پاتریک زوسکیند)، ابرابله (ارلند لو)، دوست بازیافته (فرد اولمن)، امپراطور عشق (بهزاد بهزادپور)، وقتی دلی (محمدحسن شهسواری)
پرستو علی عسگرنجاد: ناتور دشت (جی. دی. سالینجر)، گربههای آدمخوار (هاروکی موراکامی)، وهم جدایی (سایمون وی بوی)، وقتی دلی (محمدحسن شهسواری)، بارون درختنشین (ایتالو کالوینو)
به نظر میرسد، حتی اگر دسترسی به برخی از کتابهای فوق برای علاقمندان به حوزۀ داستان در تعطیلات نوروز ممکن نبود، مجموعۀ معرفی شده، لیست خوبی برای خرید کتاب در نمایشگاه اردیبهشت 96 باشد.