شهرستان ادب: امروز «روز ملی ادبیات کودک و نوجوان» و درگذشت زند‌ه‌یاد استاد مهدی آذریزدی است. به همین مناسبت خانم فاطمه رضازاده در این مطلب، رمان نوجوانی خواندنی از یکی از همشهریهای موفق مرحوم آذریزدی، یعنی هادی حکیمیان را برای دوست‌داران ادبیات و رمان معرفی کرده است:
«نوجوان برای یافتن هویت خود، باید با گذشته ارتباط برقرار کرده و آن را بشناسند. بخشی از این هویت‌یابی که در ارتباط با هویت ملی او است از طریق شناخت تاریخ کشورش صورت می‌گیرد. چیزی که امروزه در مدارس بعنوان درس تاریخ آموزش داده می‌شود، حالتی خشک و بی‌روح داشته و بسیاری از جوانب که در متن زندگی مردم روی داده در آن نادیده گرفته شده است. بسیاری از اطلاعات مندرج در این دروس به راحتی از ذهن نوجوان فرار نموده و جای آن را مطالب دیگری می‌گیرد.
یکی از روش‌هایی که می‌تواند به نوجوان برای ارتباط با تاریخ کمک کند، خواندن رمان تاریخی است. «باغ خرمالو» اثر هادی حکیمیان، از تازه‌ترین کتاب‌های انتشارات شهرستان ادب و برگزیده نهمین دوره جایزه داستان انقلاب، رمانی است که نوجوانان را با فضای کشور در زمان جنگ جهانی دوم و فرار رضاشاه آشنا می‌کند. این رمان با زبانی طنزگونه و روان و در خلال ماجراجویی‌های قهرمانان داستان، مخاطب را با فقر فرهنگی، اقتصادی و ستم‌هایی که شاهنشاهی به مردم روا داشته است آشنا می‌کند. نکته مهم این است که اطلاعات تاریخی رمان باعث نشده چیزی از تلاش برای جذابیت، خواندنی‌بودن و زیبایی‌آفرینی نویسنده کم شود.
داستان با مسئله کشف حجاب آغاز می‌شود. کشف حجاب یک تهاجم استعمارگرایانه به اسلام بود که توسط رضاخان صورت گرفت. این اقدام او که با مقاومت بسیاری از مذهبیون و علما مواجه شد تبعاتی چون ارعاب، تهدید و حبس مردم را در پی داشت. در این رمان رایج شدن کشیدن چادر زنان و أخاذی ددمنشانه از این طریق از مردم ساده روستایی به تصویر کشیده می‌شود.
نویسنده با ترسیم فقر مردم یک روستا و تضاد طبقاتی که بین مردم شهری و روستایی وجود داشت، به خوبی توانسته است بی‌تفاوتی رضاشاه را نسبت به مسائل اساسی مردم و مشغول بودن او به ظواهر را نشان دهد. علاوه بر این بی‌تفاوتی، اخاذی‌های متعددی که عوامل دولتی به طرق مختلف از مردم می‌نمودند و دوری و بی‌خبری شاه از طبقه محروم جامعه نیز در خلال داستان مطرح می‌شود.
از نقاط قوت داستان شخصیت‌پردازی آن است. شخصیت‌های اصلی داستان دو پسر نوجوان هستند: یکی پرشور، سمج، اهل مخاطره و باهوش، دیگری محتاط ولی ماجراجو و کنجکاو. بازیگوشی‌های این دو نوجوان، تلاش‌ها و خلاقیت‌هایی که برای احقاق حقوقشان می‌کنند خواننده را به دنیای نوجوانی می‌برد. شخصیت‌های دیگر داستان نیز، همچون «ننه کردی» که پیرزنی بسیار زیرک، دلسوز و مهربان است به جذاب بودن داستان برای نوجوانان کمک کرده است. در انتها زمانی قهرمانان داستان برای اولین بار با رضاشاه روبرو می‌شوند شخصیت شاه نیز به خوبی به تصویر کشیده می‌شود.
بدبینی، بی‌احترامی و فحاشی رضاشاه که در خلال داستان به آن پرداخته شده است، یکی از دلایلی است که باعث می‌شود تنها پشتوانه حکومت او بیگانگان خصوصاً انگلیسی‌ها باشد که در آخر نیز برای فرار و حفظ امنیتش متوسل به همان انگلیس می‌شود.
این خوی رضاشاه تنها محدود به فضای سیاسی کشور نمی‌ماند و به کل دستگاه حکومتی و حتی جامعه نیز سرایت می‌کند. بی‌پشتوانگی حکومت و پوشالی بودن قدرت زمانی بروز می‌کند که نیروهای متفقین در جنگ جهانی دوم وارد پایتخت می‌شوند و ارتشی که رضاشاه بسیار به آن امید بسته بود، بدون هیچ مقاومتی از هم می‌پاشد. همانطور که در داستان به آن اشاره شده است، چوب این ناامنی را هم مردم و محرومین می‌خوردند و سودش را انگلیسی‌ها می‌برند.
و در آخر؛ رمان «باغ خرمالو» تصویری است از زورگویی‌ها و قدرت‌طلبی شاه و اطرفیانش و سست بودن پایه‌های حکومت پهلوی. نویسنده در عین نشان دادن مسائل دردناک تاریخ کشورمان توانسته است فضای طنز و جذابیت داستان را برای نوجوانان حفظ کند. این رمان می‌تواند در نقش یک معلم تاریخ، بگونه‌ای آن را آموزش دهد که نوجوان تاریخ را حس کند و از خواندن آن لذت ببرد.