شهرستان ادب: سلام ماه اردیبهشت، که تأثیر اتفاقات اخیر فلسطین بر آن محسوس بود، در آخرین روزهای ماه دوم بهار در موسسه «شهرستان ادب» برگزار شد. نویسندگان و شاعران متولد این ماه، این بار بیش از آنکه از تولد خود و خاطرات شخصی بگویند، با قدس شریف و فلسطین همراه شدند و نیز حلول ماه مبارک رمضان را تبریک گفتند.
در ابتدای سلام ماه اردیبهشت، هادی خورشاهیان، شاعر و مجری جلسه با «سلام به ماه رمضان و سلامی دیگر به قدس شریف» آرزوی آزادی برای این سرزمین اسلامی کرد و سپس چند رباعی از رضا اسماعیلی خواند: «ای قدس! ظهور منتظر نزدیک است/ خورشید دمیده و سحر نزدیک است/ در سنگر انتفاضه پابرجا باش/ یک سنگ دگر بزن، ظفر نزدیک است ».
به گفته خورشاهیان، «شاعران و نویسندگان ما، همانطور که در این رباعیها نیز اشاره شده بود، فقط در حد کلمه همدوش برادران فلسطینی خود نیستند، بلکه از آن فراتر رفتهاند. حداقل حضور مدافعان حرم در سوریه ثابت میکند که "ما هیچ ماه نگاه" نیستیم، بلکه فراتر از آن میرویم. کلمه برای ما آغازی است برای بودن در کنار برادرانمان.» او افزود: «سلام ماه اردیبهشت هم مصادف با رمضان شد و هم با اتفاقاتی که در فلسطین افتاد. این فرصتی است برای بیعت با برادرانمان در فلسطین که به شهادت رسیدند.»
بمب و شتر
نخستین شاعر مهمان سلام ماه، استاد عباس براتیپور، متولد 14 اردیبهشت 1322 بود که به گفته مجری جلسه، «حق پدری بر گردن بسیاری از جوانان شاعر دارد. سالهای سال جلساتی در حوزه هنری داشتند و این شعرخوانیها چتر گستردهای بود برای دوستان شاعر از طیفهای مختلف. استاد براتیپور علاوه بر شاعری، مجموعههایی از شعرهایی منتشر کرده است که شامل گردآوری آثار شاعرانی است که در مطبوعات منتشر کردهاند.»
براتیپور در ابتدای صحبتهای خود از حوادث خونین در فلسطین اشغالی یاد کرد و اظهار داشت: «امیدواریم که هر چه زودتر قدس آزاد شود و خونهایی که در راه آزادی آن ریخته شده است به ثمر بنشیند.» این شاعر سپس به کتابی اشاره کرد که به تازگی منتشر کرده است: «"الفبای عشق" را اخیراً منتشر کردهام که به زبان ساده برای آموزش به علاقمندان ادبیات نوشتهام. برخی میگویند که مباحث این کتاب تکراری است اما من فکر میکنم خوب است دوستان ابتدا کتاب را بخوانند و بعد از آن انتقاد کنند.» او همچنین گفت: «کتاب دیگری با عنوان "ارغوانیها" شامل مجموعه شعرهای آیینی من است که در یک مجلد گردآوری شدهاند.»
این شاعر پیشکسوت سپس با اشاره به موضوع قدس از سالهای آغازین انقلاب خاطرهای تعریف کرد: «درباره فلسطین گفتید شعر بخوانم. زمان حضرت امام و بعد از سخنرانی ایشان که گفته بودند در زمانی که بر سر برادران مسلمان ما بمب میریزند، پادشاه حجاز برای باغوحش خود از اروپا شتر حمل میکند. سال 1361 بود. من از این حرف متأثر شدم و مثنوییی سرودم.» براتیپور در پایان، این مثنوی قدیمی را خواند: «ای قدس، ای مانده به چنگال خبیثان/چون طایر پربسته سر در گریبان/ ای قدس ای کانون درد و ماتم و غم/ای از غم تو تار گشته چشم عالم/ .../جند خدا آ ید پی آزادی تو/میگستراند خوان فتح و شادی تو/بالله حریم پاکت از دشمن بگیریم/آخر نگین از دست اهریمن بگیریم»
گلها و گلولهها
فاطمه نانیزاد، شاعر، ضمن تبریک حلول ماه مبارک رمضان، آرزو کرد که همه بتوانند با دعاهای خود در این ماه عزیز، مشکلات جهان اسلام را حل کنند. سپس بهاریهای «برای متولدان بهار» خواند: «چقدر گل به سر شاخسار آمده است/بیا ترانه بخوان نوبهار آمده است».
مرتضی نوربخش، متولد 4 اردیبهشت 1342، شاعر، نیز از دردهای فلسطین گفت: «امیدوارم هر چه زودتر، آلامی که برای دنیای امروز پیش آمده است، به ویژه حوادثی که در سرزمینهای اشغالی رقم خورده است التیامی پیدا کند و مردم به جایی برسند که رنگ آرامش را ببینند.» و در پایان شعری خواند که بیارتباط با این گفتهها نبود: «جهانی را میخواهم/که در آن/گلولهها جایشان را به گلها بدهند/جنگ برود گورش را گم کند/کسی در انجمن گرسنگان/ عضو نباشد...»
افسانه غیاثوند، شاعری که متولد 20 اردیبهشت 1353 است و به تازگی مجموعه شعر «باغوحش» را منتشر کرده است، ترانهای برای قدس خواند: «دارن میان تو دامن غنچهها نون بذارن/خشکی سفرههاشونو تغار خون بذارن...»
عباس محمدی کلهر، متولد اردیبهشت 1356، نیز که کتابی با عنوان «از دوستت دارم» منتشر کرده است، شاعر دیگری که بود که غزلی خواند که با این ابیات آغاز میشد: «دیدی اگر ای عشق تو پرپر شدنم را/در عرصه سیمرغ، کبوتر شدنم را/با بال شکسته، سر پرواز تو دارم/تا باز ببینی سر بی سر شدنم را...»
این شاعر سپس یکی از ترانههایش را خواند که حامد زمانی خوانده بود و با حال و هوای این روزهای فلسطین نیز مناسبت داشت: «وقتی که در تاریکی و تردید/ در آسمان خورشید پیدا نیست /سهم پرنده از رهایی هیچ /حتی نسیم و ابر زندانی است اینک فلسطین فوجی از آتش /اینک فلسطین موجی از خون است».
فراتر از کلمه
پرستو علیعسگرنجاد، داستاننویس خبر داد که در حال نگارش رمانی است. این نویسنده پیش از این کتاب «پرستوی آذرین» را منتشر کرده است که روایت زندگی یکی از شهدای تکاور استان مرکزی است که در درگیری با پژاک به شهادت رسید. علیعسکرنجاد درباره این شهید به این نکته نیز اشاره کرد که تشییع جنازه این شهید بزرگوار بسیار پرشور و با حضور گسترده مردم برگزار شد.
ابوالفضل کرمی، شاعر متولد اردیبهشت، نیز شعری میهندوستانه برای ایران خواند: «میرسد بر خاکتان امواج اقیانوسمان/کور خواهد کرد شب را شعله فانوسمان/رودها چون خواهرانم دشت همچون مادرم/هر وجب از خاک گلگون وطن ناموسمان/رنگ میبازند زاغان چون تماشا میکنند/رنگ میگیرد جهانی از پر طاووسمان...»
حاج سعید حدادیان، متولد اردیبهشت 1344، که به دلیل مشغله کاری موفق به حضور در جلسه نشده بود، شاعر دیگری بود که در این ماه متولد شده است. شعری که حدادیان سروده بود، برای حسن ختام برنامه در جلسه خوانده شد. خورشاهیان درباره اشعار حدادیان گفت: «سعید حدادیان شاعر بسیار خوبی است، من هم رباعیهای درخشانی از او شنیدهام و هم قصاید زیبایی.» شعر حدادیان با این مطلع آغاز میشد: «مدتی هست که من، اهل شهرستانم/شهر شوریده شعر، شهر شیرین رمان و قصه/شهر ایمان و ادب، شهر عسل، شهر رطب...»
خورشاهیان در پایان سلام ماه اردیبهشت گفت: «امشب شب شعری برای متولدان اردیبهشت بود اما تبدیل به شب شعری برای فلسطین شد. معتقدم که برای قدس، ما از کلمه فراتر خواهیم رفت و از کلمه فراتر، با قدس خواهیم بود. ما این نکته را در هشت سال جنگ تحمیلی و در سوریه اثبات کردهایم.»