شهادت در شعر مرتضی امیری اسفندقه با نگاهی به تفاوت شهید در شعر کهن و معاصر
شهرستان ادب: به خوانش صفحه‌ای دیگر از پروندۀ ادبیات جنگ و دفاع مقدس سایت شهرستان ادب می‌پردازیم در ستون شعر. این یادداشت را عصمت زارعی، شاعر و پژوهشگر، نگاشته است و در آن به بررسی مفهوم «شهید» در شعر کلاسیک و سپس در شعر شاعر معاصر، مرتضی امیری اسفندقه، پرداخته است.
مفاهیم و مضامین متعددی را می‌توان برای شعر دفاع مقدس نام برد. اعتراض به کج‌روی‌های داخلی و زیاده‌خواهی‌های زراندوزان، تکریم دوست و تحقیر دشمن[۱]، حدیث نفس و ملامت بی‌خبران از بارزترین مضامین شعر دفاع مقدس است. یکی از مهم‌ترین این مفاهیم نیز مفهوم «شهید» و مباحث پیرامون آن است. در بررسی این مفهوم سراغ تأثیر تجربۀ جنگ بر مضمون شهادت در شعر رفتیم و در دو بخش شعر کهن و معاصر نگاهی به آن انداختیم. در بخش کهن خواهیم دید که تجربۀ جنگ به شکل‌گیری بُعد دیگری در مضمون شهادت می‌انجامد که توجه به «شهادت در میدان جنگ» است و در بخش معاصر تجربۀ جنگ به شکل‌گیری «شعر خانوادۀ شهدا» می‌انجامد.
۱: تفاوت شهادت در شعر کهن و معاصر با پیدایش ادب جهادی
اگر بخواهیم به این مفهوم اندکی دقت کنیم، آن را متفاوت از شعر معاصر می‌بینیم. به نظر می‌رسد دو نگاه عارفانه و عاشقانه به واژۀ شهادت بارزترین چهره این واژه در شعر کهن است و آن وجه شهادت که به‌واسطۀ رزم خونین حاصل می‌شود، مختصّ شعر معاصر است و جای آن در شعر کهن خالی‌ست.
عشق و شهادت همواره در پیوند بوده و شاعران را غایتی جز شهادت و کشته...
ادامه مطلب