وي افزود: در ادبيات، هم خاطرات معمولي و هم مطالب تند و گزنده از دوران دفاع مقدس نوشته مي شود، گاه در خاطره، قصه و رمان و در دوراني از تاريخ كشور مطالبي نوشته شد كه ادبيات سياه نام گرفت، در داستان نويسي و قصه پردازي خيلي مطالبي از اين دست هم گفته شد كه اين كتاب ها به حاشيه رفتند، سالها پيش در دهه ۸۰ كتابي به چاپ رسيد كه به خاطر نگاه سياهي كه داشت ضربه اي به فرهنگ دفاع مقدس زد كه در حاشيه قرار داده شد؛ در دهه ۷۰ و ابتداي پايان جنگ هم كتاب ها بيشتر شعاري بودند، در مقاطعي هم برخي نويسندگان الگو گرفته از غرب با نگاه ديگران وارد اين مقوله شدند، آنها تلاش داشتند جنگ را از منظر خود تبيين كنند. اين آثار به دليل عدم مطابقت با فرهنگ اسلامي و سياه نمايي و غلو به حاشيه رفتند.
* اينكه به افراد شناخته نشده اما موثر در جنگ پرداخته نشده ادعايي بيش نيست
وي در مورد اينكه چرا به آدم هاي شناخته نشده اما موثر در عرصه دفاع مقدس در حوزه داستان نويسي و روايت گري جنگ كمتر پرداخته شده است؟گفت: اين موضوع هم ادعايي بيش نيست، كتاب هايي كه در جامعه موج ايجاد كردند و به لحاظ تكرار شمارگان در رتبه خوبي قرار دارند؛ بيشتر از افراد گمنام است ،همچون نور الدين پسر ايران، شنام ، پايي كه جا ماند.شايد بتوان سوال را اينگونه مطرح كرد كه چرا خاطرت افراد شناخته شده كمتر آثارشان به چاپ رسيده كه آن هم نيازمند بررسي است.
* مانعي براي توليد آثار فاخر در حوزه دفاع مقدس نيست
وي در پاسخ به سوالي ديگر كه خط قرمزهاي فرضي در پرداخت واقعيت هاي جنگ به زعم بسياري از نويسندگان و راويان آن دوران مانع از ارائه اثار ماندگار براي نسل جديد منجر شده است و چه نهادها يا افرادي اين روند را در عرصه ادبيات دفاع مقدس بوجود آورده اند و نقش بنياد در هموار كردن راه چيست؟ گفت: از سال ۶۷ در وادي نويسندگي جنگ قرار دارم،تاكنون مانعي بر سر راه نوشتن نبوده است، كسي تا بحال نگفته مطلبي را كه اتفاق افتاده نويسندگان ننويسند، مانعي براي توليد آثار فاخر وجود ندارد.
وي افزود: زماني در نوشتن مطالب جنگ دسته بندي و طبقه بندي صورت مي گرفت، اسناد عمليات ها و نقشه هاي عملياتي از اين جمله بود و در فهرست طبقه بندي هاي سري قرار مي گرفت.امروز ديگر اين طبقه بندي وجود ندارد و ميتوان مطالب را به راحتي بيان كرد.
* ملاك حمايت از يك اثر ، فاخر و ارزشمند بودن آن است
بابايي در مورد ملاك و معيار بنياد در حمايت از آثار توليدي و اينكه مميزي و گستردگي آن بر چه مبنايي تعريف مي شود گفت: ملاك حمايت از يك اثر، فاخر و ارزشمند بودن آن و ميزان استقبال مخاطبان است ، اعلام مي كنم هر نويسنده يا پ‍ژوهشگري كه اثري خوب دراين عرصه توليد كند مورد حمايت بنياد براي چاپ آثار قرار مي گيرد، مميزي تنها در مواردي است كه واقعه بيان شده با مستندات مطابقت نداشته باشد.
وي در مورد مميزي آثار در بنياد اظهار داشت: كار نظارت بر آثار را پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس انجام مي دهد،نظارت بر روي آثاري است كه از ارشاد براي ما فرستاده مي شود ، گروه كارشناسي در بنياد تشكيل شده كه اثار را به لحاظ محتوا، جاذبه و نثر ادبي ارزش گذاري كرده و براي حمايت انتخاب مي كند.
بابايي حمايت ها را مادي عنوان كرد و افزود: حمايت به صورت پرداخت حق التاليف به فرد است، گاه رايت يك اثر را مي خريم و هر آنچه كه چاپ مي شود متعلق به بنياد است، گاه با نويسنده قرار داد چاپ مي بنديم كه براي هر دوره مبلغ ۱۰ تا ۱۲ درصد حق التالبف پرداخت مي شود اين بستگي به نوع قرار داد منعقده دارد و بيشتر قرار داد ما پرداخت حق التاليف بوده است.
* وظيفه ارشاد نظارت قبل از چاپ بر آثار مكتوب است
* اين مسوول فرهنگي در پاسخ به اين سوال كه با مميزي پيش از چاپ يا بعد از چاپ موافقيد گفت: بايد ديد ناشر چه كسي است ؟ اگر ناشر دولتي و خوشنام باشد مي دانيم كه قبل از انتشار نيازي به نظارت مستقيم نيست، اين گروه خود دغدغه اين را دارند كه مطالبي خلاف واقع به چاپ نرسد، گاه ناشري است كه با انقلاب و دفاع مقدس سنخيت ندارد و اقدام به چاپ اثر مي كند، در اينجا وظيفه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي است كه قبل از چاپ بر آثار توليدي نطارت كند.
* وزنه كارهاي فاخر در عرصه ادبيات دفاع مقدس سنگين است
سالهاست كه شاهد تكرار و كليشه گرايي در حوزه دفاع مقدس هستيم نظرتان راجع به اين مقوله چيست و چه راهكاري برون رفت از اين موضوع پيشنهاد مي كنيد ؟ در هر كاري كليشه وجود دارد، در عرصه سينما هم اين مساله وجود دارد برخي آثار فاخرند اما تعدادي ديگر كليشه اي و تكراري هستند كه تنها براي گيشه ها توليد مي شود.
وي گفت: در ادبيات هم اين اتفاق افتاده است برخي آثار توليدي ارزشمند نيست اما به نظر وزنه كارهاي فاخر و جريان ساز در جامعه بيشتر از ساير آثار است.
* سفارش را نمي توان از عرصه ادبيات دفاع مقدس جدا كرد
وي در پاسخ به اين سوال كه آيا با سفارشي نويسي درادبيات دفاع مقدس موافقيد؛ گفت: بحث سفارشي نويسي امري اجتناب ناپذيراست، نويسندگان بضاعت مالي چنداني ندارند، كتاب هاي نوشته شده بيشتر سفارش ناشر يا سازمان است و نمي توان آن را از عرضه نوشتاري جدا كرد.مشكل در سيستم توزيع و نداشتن بضاعت مالي سبب شده اثار توليدي بيشتر سفارشي باشند.
* ناشران دولتي دغدغه برگشت سرمايه ندارند
نقش ناشران دولتي در عرصه توليد كتاب هاي دفاع مقدس را جايز مي دانيد؟ ناشران خصوصي معتقدند جايي براي عملكرد بخش خصوصي در اين عرصه نيست و بيشتر كتاب هاي چاپ شده توسط ناشران دولتي به چاپ هاي بالا مي رسد نظر شما دراين مورد چيست؟
بابايي گفت: ناشران خصوصي بضاعت مالي چنداني ندارند كه بخواهند سرمايه خود را در انبارها بخوابانند ، برخي نوشته ها سازماني هستند و به سفارش صورت ميگيرد از اين رو با استقبال بيشتري مواجه مي شود، اين دسته ناشران دغدغه برگشت پول را كمتر دارند.
وي در مورد نحوه توزيع كتاب توسط ناشران دولتي و خصوصي گفت: اين روند در ناشران دولتي راضي كننده نيست ،ناشر خصوصي به دغدغه بازگشت سرمايه فكر مي كند بنا براين بهتر در اين مقوله ورود مي كند، ناشر دولتي معتقد است وظيفه وي ثبت و انتشار بخشي از تاريخ است اما ناشر خصوصي دغدغه نوبت چاپ خود را براي كسب سود دارد.
* رشد خوبي در عرصه خاطره نويسي داريم
وي در مورد ارزيابي كلي از آثار توليدي در عرصه دفاع مقدس گفـت: در بخش خاطره نويسي از رشد كيفي برخورداريم ،در تاريخ نگاري روند كمي كند است، در قصه و رمان مي توانستيم بهتر عمل كنيم ، قصه و رمان ارتباط مستقيمي با فيلم و سريال و هنرهاي نمايشي دارد، كم كاري در اين عرصه به هنر فاخر دفاع مقدس ضريه مي زند، فيلم خوب زماني ساخته مي شود كه سناريوي خوب داشته باشيم، وقتي رمان خوب توليد نشود شاهد توليد برنامه ها و آثاري خواهيم بود كه سنخيتي به لحاظ محتوا و مضمون با دفاع مقدس ندارد.
* بحث راه اندازي نهضت ترجمه در اولويت هاي بنياد است
وي در پاسخ به اين سوال خبرنگار ايرنا كه بنياد چه اقداماتي براي شناساندن ادبيات دفاع مقدس به آنسوي مرزها انجام داده است گفت: برنامه هاي خوبي دراين راستا صورت نگرفته است، من بر ايجاد نهضت ترجمه تاكيد دارم، با تشكيل شوراي سياستگذاري ۵۰ اثر فاخر و ارزشمند توليد شده پس از جنگ را شناسايي كرده كه از ميان آنها تعدادي را براي ترجمه انتخاب خواهيم كرد. آثار ارزشمند برگزيده جشنواره ها را در فايل ترجمه قرار خواهيم داد و تلاش داريم آنها را براي نمايشگاه فرانكفورت سال ۹۳ آماده كنيم.