شهرستان ادب به نقل از تسنیم: کیمیا ناصری‌زاده در یادداشتی برای معرفی و بررسی مجموعه داستان «شهید خودم» اثر سید مهرداد موسویان آورده است:
مجموعه داستان «شهید خودم» اثر آقای سید مهرداد موسویان نویسنده ارزشی نویس و پرکار در زمینه انقلاب و دفاع مقدس میباشد. مجموعهای روان و خودمانی از داستانهایی با زاویه دید و نگاههای مختلف که در آن محوریت تمام داستانها مسائل نوجوانانی است که در تظاهرات علیه شاه شرکت کردهاند. از دیگر کتاب‌های منتشر شده موسویان میتوان به آثاری چون «شرح پریشانی»، «اذان بیموقع»، «آخرین مرد ایستادهاست» و «سفیدیِ پر کلاغ» اشاره کرد. مجموعه داستان شهید خودم که نقد آن در ادامه خواهد آمد سال 139٠ توسط انتشارات شهرستان ادب در 84 صفحه منتشر شده است.
شهید خودم برشی از کیک انقلاب
درباره این مجموعه باید گفت: نثر و روایت یک دست و زبان ساده و خالی از فراز و فرودهای خاص، اثر را همهفهم و دلنشین کردهاست. انتخاب راوی اول شخص در بیشتر داستانها موجب گرمی و صمیمیت بیشتری بین داستانها و مخاطب شده، به طوری که نوجوان سطرسطر کتاب را با اشتیاق میخواند و به دنبال آن کشیده میشود.
نقش مهم و کلیدی نوجوانان در تمام داستانها از شجاعت و روحیه انقلابی آن زمان خبر میدهد. هرچند نویسنده میتوانست با ارائه نگاهی نو و خلاقانه در طرح ریزی داستانها برای محتوایی این چنین ارزشمند مخاطب بیشتری را جذب کند که در دسترسی به این منظور چندان موفق نیست. داستانهای این مجموعه فاقد لحن است در حالی که روند داستانها در مجموعهای که پر از دیالوگهای جورواجور است میشد با لحنهای متنوع خواندنی و گیراتر باشد.
به نظرمیرسد تعداد داستانها در این مجموعه کم است و نویسنده میتوانست طرحهای بیشتری با موضوعات مختلف در آن بگنجاند. اگر بخواهیم با نگاه موشکافانه به اثر توجه کنیم باید گفت سختی کار نگارش موضوعات ارزشی در نحوه ارائه آن است.
در کل باید گفت نویسنده تا حدی به مقصود اصلی خود که روایت پارهای از مسائل انقلاب است دست پیدا کرده است و عناصر داستان را به صورت متحد و نه منفرد و مجزا به کار برده است . استفاده از زمان و مکان و تیپهای مختلف با دل مشغولیهای خاص دوره نوجوانی بخوبی در داستان جای گرفته و رنگ و بوی انقلاب را در صفحات کتاب منتشر کرده است .
کتاب شامل هشت داستان کوتاه با عناوین ذیل است که عبارتند از «گذرگاه»، «نخودهای زرد و کشمشهای سبز تیزابی»، «عکسهای امام حسین(ع)»، «درد ترکهی آلبالو»، «شهید خودم»، «مزاحمت»، «سَرِ بازِ خانم معلم» و «آقام بیخود احترام کسی را نداشت».
خلاصه ونقد هرکدام از داستانها:
- گذرگاه: راوی سوم شخص است و داستان درباره پسر فقیری است که پدرش زندانی سیاسی است و پسرک با فروش کماج هایی که مادرش درست میکند خرج خانواده را میدهد اما با تعریفی که از سینما شنیده مدتی پول کماجها را جمع میکند و بلیط سینما میخرد و بقیه ماجرا...> دغدغه های یک نوجوان که سرپرست خانواده هم شده وفضای دلگیر حاکم بر داستان به خوبی بیان شده. نثر هم یک دست اما چند نکته جزیی در آن به چشم میخورد برای مثال، تکرار واژه پسر در صفحه 1-2 و همچنین تصاویر ناملموسی چون دانه اشک، بدنش را مثل جوجه تیغی لای دو پایش گرد کرد . وچند مورد دیگر که با خواندن دوباره این داستان خواننده متوجه آن خواهد شد.
- نخود های سبز و کشمش های سبز تیزابی : راوی اول شخص باز یک پسر است اودر خانواده متدینی زندگی میکد اما کمی خطاکار است و در برزخ بین حق و باطل گیر افتاده از این رو فکر میکند علت تمام بد بیاری و گرفتاری ها یی که برای خود ش وخانواده اش بوجود میآید همین خطا هایش است.. این داستان یکی از داستانهای خوب این مجموعه است نثر جان دار و واژه ها دارای ضرباهنگ اند : تق تق تق – پچ پچ –توده ای چه اسم قشنگی؛ تو.. ده.. توده . اثر را جذاب و آهنگین کرده است.
- عکس های امام حسین : راوی اول شخص، پسری است که برادرش فعالیت سیاسی میکند، روزی پسرک در مسجد تعدادی عکس پیدا میکند و به خیالش عکس امام حسین است ؛ ساواک او را با عکس ها دستگیر میکند وچند سیلی هم به او میزنند تا از او حرف بکشند اما پسرک همچنان میگوید این ها عکس امام حسین است . در این داستان پیرنگ و روایت خوب و موضوع جالب داستان را خواندنی کرده.
- درد ترکه آلبالو : راوی اول شخص باز هم از زبان یک پسر است او پیش یک حاجی کار میکند و درس قرآن هم یاد میگیرد اما متوجه میشود رفتار حاجی برخلاف درس اش است . در این داستان ما شاهد یک روایت روانشناسانه و بینشی از نویسنده هستیم که سطح بالای استدلال نوجوان را نشان میدهد که نثر به خوبی از عهده روایت آن برامده است.
شهید خودم : این داستان که نام مجموعه هم از آن گرفته شده ،درباره پسری است که با پدرش کار های سیاسی انجام میدهند و در تظاهراتها شرکت میکنند و در این تظاهرات ها نقش کلیدی را پیدا میکند . در این داستان مانند اغلب فیلم ها و داستانهای جنگ و ارزشی از القابی چون حاجی و سید در کنار هم استفاده شده : حاج مسلم... سید محمود . که خود به عنوان ضعف در انتخاب اسامی به کار میرود و ونکته اساسی دراین مجموعه نام اثر است که محتوای داستانها را لو میدهد _ شهید خودم _ آیا بهتر نبود از نام های جذاب دیکر این مجموعه در نظر گرفته میشد.
- مزاحمت : راوی اول شخص و داستان درباره پسرکی است که سعی دارد به نحوی از کسانی که اسباب و اثاثشان را به کوچه ریخته اند انتقام بگیرد .این داستان که موضوع طنز گونه ای هم دارد لبخند را بر لب مخاطبش مینشاند اما در عین حال تاثیر خودش را هم میگذارد تنها نکته نگارشی که به چشم میخورد تکرار بیش از اندازه کلمه ..بابا ..در انتهای صفحه 59 است.
- سرباز خانم معلم : معلم زنی سر کلاس با وضع بد وبی حجاب حاضر میشود و بچه ها که میخواهند تنبیه اش کنند یک روز با نقشه قبلی میخواهند سرش رابشکنند اما... در این داستان تاثیر اندیشه های انقلاب بر ضمیر پاک نوجوانان و کودکان به خوبی قابل لمس است . و به جرات میتوان کفت که اینان بعدها رزمنده های دلیر هشت سال دفاع مقدس میشوند.
آقام بیخودی احترام کسی را نداشت : در مورد حمله روس ها و کشف حجاب است داستان را نوجوانی تعریف میکند و از حوادث آن زمان میگوید، این داستان باز هم از زبان یک پسر نوجوان است. حال جای این سوال باقی است که آیا بهتر نبود نویسنده از زاویه دید دختران نوجوان انقلابی که نقش پررنگی را در جریانات آن زمان ایفا کرده بودند هم چند داستان روایت میشد؟
در انتها باید به توانایی نویسنده در روایت و پرداخت های مناسب و به دور از قضاوت و پیشداوری و همچنین ارائه نثری عفیف و به دور از واژگان و فضاهای ناپاک آفرین گفت چرا که نگارش چنین موضوعاتی با این نثر هنر خاص خودش را می طلبد.