شهرستان ادب: آخرین اردوی دوره ششم آفتابگردان‌ها در حال حاضر در مشهد در حال برگزاری است. وحید جلیلی به‌عنوان یکی از مهمانان این دوره به ذکر مطالبی پیرامون «شعر انقلاب و نیازهای روز» پرداخت. او در ابتدا با ترسیم فضای سینما گفت: «ما در ایران نقد فیلم داریم اما نقد سینما نداریم. سینمای خوب اما صرفا با یک فیلم خوب به دست نمی‌آید. در شعر انقلاب هم همین گونه است، شاید یک شعر خوب گفته شده باشد اما کلیت اینها و کنار هم قرار گرفتن‌شان جذاب نیست.»
وی افزود: «امروزه شاعران برای شاعران شعر می‌گویند و از جلسه‌ای به جلسۀ دیگر می‌روند در حالی که مخاطب شعر باید عموم مردم باشند، نظیر آن‌چه در دوران انقلاب مشاهده می‌شد.» او ادامه داد: «در زمان انقلاب، شاعران با مطالعۀ شعر شعرای بزرگ مثل حافظ، از آن‌ها در فضای شعر روز بهره گرفتند مثل مصراع: «ديو چو بیرون رود فرشته درآید» یا در واقع آن‌ها تلاش کردند ببینند گنجینۀ ادبی ما چه در چنته دارد.» جلیلی گفت: «با ورود امام خمینی به تهران دو شعر «خمینی ای امام، خمینی ای امام» و «برخیزید، برخیزید ای شهیدان راه خدا» پخش شد که هم قالب‌های متفاوتی داشت و هم همۀ مردم را مخاطب قرار داده بود.»
او با اشاره به اینکه شاعر باید در ادبیات گذشته نظیر شعر حافظ و بیدل تامل کند و آن‌ها را طبق نیاز امروز مورد استفاده قرار دهد، اظهار داشت: «شاعر باید با مطالعۀ اشعار پیشین آن‌ها را به روز کند، مانند کاری که قیصر امین‌پور و سید حسن حسینی انجام دادند و با تلاش و پیگیری خود موفق به احیای قالب رباعی در ابتدای انقلاب شدند.»
وی از اینکه اکثر شاعران امروزی صرفا به قالب غزل می‌پردازند گله داشت و گفت: «شعر باید در همۀ قالب‌ها و برای همه مخاطبین باشد.» او برای مثال از تعهد و دغدغۀ شاعرانی نظیر احمد عزیزی در بازآفرینی «شطحیات» یا هذیان‌های عارفانه با استفاده از شعر گذشتگان و نیازهای روز تقدیر کرد و امثال این کار را احتیاج امروز ادبیات دانست.
جلیلی به قالب‌هایی نظیر لالایی، بحر طویل، تک‌بیت، رجز ، هجو و غیره اشاره کرد و اظهار داشت: «هر کدام از اینها پتانسیل بالایی دارند که متاسفانه مغفول مانده است.»
وی به بیان اجمالی چند قالب پرداخت و افزود: «قالب لالایی یک قالب فراگیر در ادبیات عامیانه ماست. قالب بحر طویل از پتانسیل بالایی برای مضامین انتقادی تا حماسی برخوردار است و از مهم‌ترین قالب‌های شعر هیئت و همچنین مضامین شاد عرفانی‌ست. در کنار اینها، بسیاری از مسایل روز جهان سیاست در قالب هجو امکان بازگویی پیدا می‌کند.» او ادامه داد: «امروزه که مینیمال از اهمیت بالایی برخوردار شده، ارزش سرودن تک‌بیت بسیار بیشتر از گذشته است.» وی همچنین به اهمیت سلاح شعر در برابر هجمه‌ها اشاره کرد و گفت: « باید جریان‌ها یا کمپین‌های شعری راه بیاندازید و اینکه شعر هیچ‌گاه نباید به کارگاه‌های غزل محدود شود.
وی در ادامه افزود: «حلقۀ گم شدۀ هنر امروز عدم همنشینی افراد دارای هنرهای مختلف با یکدیگر است. لازم است بین هنرمندان عرصه‌های مختلف حلقه‌هایی ارتباطی ایجاد شود تا یک حرکت انقلابی دومینو وار منتشر شود و جلو برود.»
او همچنین به بیان جای خالی منظومه در شعر امروز پرداخت و اظهار داشت: «امروزه هم قهرمانانی وجود دارند که نظیر آرش می‌توانند قهرمان یک منظومه بلند باشند. جلیلی با اشاره به اینکه شاعر باید مثل سلمان هراتی یا قیصر امین‌پور متعهد باشد و در همه‌جا دغدغۀ مسائل روز را داشته باشد. منظور از مسائل روز فقط مسائل سیاسی نیست بلکه سبک زندگی ما مطرح است. وقتی دغدغه داشتید و راه‌های مختلف را آزمودید باقی مسیر را خواهید یافت و به عبارتی خود راه نمایدت که چون باید رفت.»
این فعال فرهنگی، همچنین از اینکه هنرمندان ما همدیگر را پشتیبانی نمی‌کنند انتقاد کرد و گفت: «گاهی بعد از یک فیلم انقلابی موفق باید ترانه‌ای در همان فضا گفته شود و حرکت دومینو وار در جنبه‌های مختلف هنری ادامه پیدا کند.» وی افزود: «برخی کلیدواژه‌ها می‌توانند به خودی خود وارد شعر شوند و علاوه بر بار سیاسی خود مورد استفاده ادبی قرار گیرند. مانند عبارت «آتش به اختیار» که اخیرا مورد توجه شاعران قرار گرفته است.»
او ادامه داد: «چیزی که امروز جایش خالی‌ست هماهنگی و ارتباط بین هنرمندان عرصه‌های مختلف هنری از جمله شعر، رمان، سینما و غیره است. چه ایرادی دارد فیلمی مانند یتیم‌خانۀ ایران که بسیار قابلیت پرداخت دارد توسط شاعران به شعر یا ترانه تبدیل شود.»
او در پاسخ به گلۀ یکی از حاضرین از عدم وجود بستر مناسب برای شاعران در انواع فضاها، گفت: «شاعر انقلابی نباید هیچ محدودیت و مانعی را بهانه کند و به عبارتی نباید معطل کسی شود.»
نام الزامی می باشد
ایمیل الزامی می باشد آدرس ایمیل نامعتبر می باشد
Website
درج نظر الزامی می باشد
من را از نظرات بعدی از طریق ایمیل آگاه بساز