نمایشگاهی مرتبط با شاهنامه و هنر ساخت کتاب در ایران

شهرستان ادب / در اخبار نبشته است شانزدهم / خبر سوم : اگر رمان «بی‌کتابی» را که در انتشارات شهرستان ادب منتشر شده است خوانده باشید، با داستان غارت نسخه‌های خطی ایرانی در زمان قاجار آشنا هستید. محمدرضا شرفی خبوشان، در این رمان که برنده کتاب سال هم شد، روایتی داستانی از این ماجرا به دست داده است. از جمله نسخه‌های غارت‌شده در زمان قاجار، یکی هم کتاب شاهنامه مشهوری است که تا زمان محمدعلی شاه قاجار در کتابخانه کاخ گلستان نگهداری می‌شد اما در آشفتگی‌‌های آن سال‌ ها به خارج از کشور برده شد و به دست یکی از عتیقه‌‌فروشان پاریسی به نامِ دموت افتاد. برگ‌‌هایی از نگاره‌های‌ آن جداگانه فروخته شد و برگ‌‌های بدون نگاره را از بین بردند. از این دست‌نویس ارزشمند، 77 برگ مینیاتوردار در موزه‌های جهان شناسایی شده است.

این روزها در موزه هنرِ شهر ووستر ماساچوست، در ایالات متحده، نمایشگاهی برپا شده است با موضوع هنرِ ساخت کتاب در ایران و هند و برگ‌هایی از نسخه‌های خطی در آن به نمایش درآمده است که نشان از شکوه این هنر در ایران دارد. از قضا یک برگ از شاهنامه دموت هم در این نمایشگاه به چشم می‌خورد که تصویرش را می‌بینید و بهرام گور را در حال شکار گور نشان می‌دهد، همان پادشاهِ مشهور در ادبیات کلاسیک فارسی که در شاهنامه بیش از سه هزار بیت، روایت زندگی اوست.

علاوه بر شاهنامه، نقاشی‌هایی از رضا عباسی، مشهورترین نقاش زمان شاه عباس صفوی و تک‌برگ‌هایی از خطاطی‌های زیبای قرآن در معرض دید عموم قرار گرفته است. هدف این نمایشگاه نمایش تصویری از اوضاع ایران و هند در زمان حمله مغول و عمق و غنای فرهنگی جهان اسلام است. کارشناس اصلی این نمایشگاه گفته است: «مهم‌ترین دلیل ما برای برپایی این نمایشگاه جنبه آموزشی آن بود. مردمی که از این نمایشگاه دیدن می‌کنند می‌خواهند درباره هنرها و فرهنگ اسلامی بیشتر بدانند. از سوی دیگر، این راهی است برای مقابله با رشد اسلام‌هراسی که مدام از سوی رسانه‌ها تبلیغ می‌شود.»