شهرستان ادب به نقل از خبرگزاری تسنیم: مؤسسه فرهنگی هنری شهرستان ادب که در اوایل دهه 1390 تأسیس شد، چند روز پیش، 10 ساله شدن خود را جشن گرفت. مؤسسه‌ای که توانست در عمر یک دهه‌ای خود محفلی برای گردهمایی جوانان، شناخت استعدادها و پرورش آن باشد. این انتشارات با برگزاری برنامه‌ها و رویدادهای متنوع توانست جمع زیادی از شاعران و نویسندگان جوان را به عرصه ادبیات کشور معرفی کند.
در زیر گفت‌وگویی با محمد مرادی، شاعر، استاد دانشگاه شیراز و منتقد ادبی داریم؛ وی از دوران راهنمایی سرودن شعر را آغاز کرد و در حدود 18 سالگی و به واسطه شرکت در جشنواره‌های دانش آموزی شعر را به طور جدی دنبال کرد. او دارای مدرک دکتری زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه شیراز است و اکنون در این دانشگاه به تدریس می‌پردازد. از آثار او می‌توان به «به رنگ درنگ»، «تو بودی و خورشید نبود»، «تو سیب و گندم، تو خود حوا» و «خمپاره‌ها که اوج بگیرند» اشاره کرد.
جشن 10 سالگی شهرستان ادب بهترین زمان برای بررسی کارنامه آن در حوزه‌های مأموریت و فعالیت خود است. شما کارنامه شهرستان ادب در حوزه شعر را چطور ارزیابی و تحلیل می‌کنید؟
به عنوان کسی که هم در دانشگاه و هم به صورت شخصی متوجه ادبیات انقلاب اسلامی‌ام و درباره آن کار می‌کنم، معتقدم در دهه 1380 و اوایل دهه 1390 خلائی بزرگ در ادبیات انقلاب اسلامی پیش آمده بود. در این برهه زمانی برخی از نهادها همچون حوزه هنری که متولی ادبیات انقلاب اسلامی بودند، از رسالتهای خود فاصله گرفتند و نتوانستند در حوزه آفرینش ادبی و نیز در زمینه آموزش و نقد و نظر، نقش قبلی خودشان را ایفا کنند.
در اوایل دهه 1390 بود که مؤسسه فرهنگی هنری شهرستان ادب در پاسخ به نیازی که احساس می‌شد راه‌اندازی شد. این اتفاق از چند منظر اتفاق خوشایندی بود که یکی از آنها تأثیر شهرستان ادب بر شعر جوان کشور و از سر گرفتن مسائل آموزشی در حوزه شعر بود. اردوها، جلسات، نشستها و محافل آموزشی شاعران کارهای مهمی بود که شروع شد و انجام گرفت. یکی از ویژگی‌های مثبتی که این جلسات و محافل به خصوص اردوهای آفتابگردان‌ها داشته، شناسایی استعدادهای ادبی و در کنار آن تنوع صداهایی است که در شعر انقلاب اسلامی وجود دارد و در دوره‌های آفتابگردان‌ها هم حفظ شده است.
منظم و مدون بودن چهارچوبهای آموزشی، مرحله به مرحله بودن آموزش‌ها و استفاده از منتقدان و اساتید معتقد به ادبیات انقلاب اسلامی در این اردوها از دیگر ویژگی‌های مهم این دوره‌های آموزشی شعر بوده است. این مهم‌ترین اتفاقاتی است که در دفتر شعر و اردوهای شهرستان ادب رقم خورده است. در کنارش انتشارات شهرستان ادب را داریم که به نظرم یکی از بهترین ناشران ادبیات انقلاب اسلامی است و حداقل بهترین ناشری است که من توانسته‌ام با آن ارتباط برقرار کنم.
کارنامه نشر شهرستان ادب بسیار موفق بوده، درگیر مواضع و مسائل سیاسی نشده و نگاهی بلندمدت، عمیق و مؤثر را دنبال کرده است. نتیجه این تلاش‌ها جوایز متعددی است که آثار منتشر شده در انتشارات شهرستان ادب به دست آوردند. به نظر من باید انتظار داشت شهرستان ادب در دهههای بعد در حوزه نقد و فعالیت‌های پژوهشی هم سردمدار تحولات باشد. امیدوارم در برنامهریزیهای آینده بعضی خلل‌ها و کاستی‌هایی که در کار مؤسسه دیده می‌شد برطرف شود و فعالیت شهرستان ادب در حوزه ادبیات توسعه یابد.
یکی از فعالیت‌های شهرستان ادب در دهه اول فعالیت خود که درباره آن کمتر صحبت می‌شود برقراری انجمن‌های استانی شهرستان ادب بود که تقریباً در 17-18 شهرستان کشور برگزار می‌شدند. خود شما هم مدت‌ها مدیریت انجمن شعر شیراز را برعهده داشتید. این بخش از فعالیت شهرستان را چطور می‌بینید و به نظرتان چقدر لازم است این بخش در دهه دوم با جدیت و توسعه بیشتر ادامه پیدا کند؟
بله. خود من حدود 5 تا 6 سال مسئولیت انجمن شعر شهر شیراز را برعهده داشتم. رویکرد شهرستان ادب در ارتباط گرفتن با شاعران استان‌های مختلف و راه‌اندازی محافل گوناگون در کل خیلی خوب بود. البته این محافل در آغاز راه فعالیت خیلی بهتری داشتند و هر چه گذشت، به دلایل مختلف از جمله کاهش بودجه و مسائل اقتصادی و بعد هم کرونا، کم‌رنگ و حتی برخی از آنها از دایره فعالیت خارج شدند. ارتباط مؤثر بین اردوها، انتشارات و انجمن‌های استانی اضلاع مثلثی قوی بود که متأسفانه کم‌رنگ شد.
با این حال اتفاق مثبتی که باید در دهه پیش رو بیفتد این است که این مثلث دوباره با قوت بیشتر شکل بگیرد و با سازمان‌دهی بهتر شاهد فعالیت مؤثرتری از سمت اضلاع مختلف شهرستان ادب باشیم. اردوهای آموزشی آفتابگردان‌ها در کنار انجمن‌های شهرستانی می‌توانند به کشف و پرورش استعدادها کمک کنند و انتشارات هم می‌تواند به عنوان منبع تغذیه و نیز حامی شاعران جوان نقش‌آفرینی کند.
نکته دیگری هست که اشاره کنید؟
انشاءالله فعالیت‌های شهرستان ادب از این پس بیشتر از پیش در ادبیات انقلاب اسلامی نمود و اثرگذاری داشته باشد. آرزوی قلبی من موفقیت دوستانم در شهرستان ادب است. امیدوارم همه جریان‌ها و صداهای معتقد و متعلق به ادبیات انقلاب اسلامی در شهرستان ادب حضور داشته باشند و ما شاهد چندصدایی و رنگین‌کمانی از سلایق در شهرستان ادب باشیم. همچنین امیدوارم در دهه دوم، فعالیت‌ها و آثار تولیدی شهرستان ادب با پژوهشهای دانشگاهی و نقد ادبی روزگارمان پیوند بیشتری پیدا کند.