به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، چندسالی است که انتشارات جوان و پرانگیزه شهرستان ادب پا به عرصه فعالیت در حوزه نشر نهاده است و تاکنون هم توانسته نظر بسیاری از نویسندگان و شاعران را به خود جلب کند. شاهد مثال این سخن تعدد کتاب‌های شخصیت‌های مختلف فرهنگی در سبد چاپ این انتشارات است.
در نمایشگاه کتاب سال گذشته نیز غرفه انتشارات شهرستان ادب کتاب‌های زیادی را به نمایشگاه رساند و علاوه بر استقبال مخاطبان از کتاب‌های شعر و داستان پر آوازه‌ترین شاعران و هنرمندان کشورمان، غرفه شهرستان ادب هم به خاطر میهمانانش معمولا بسیار شلوغ بود. در ساعات کاری نمایشگاه از میان هنرمندان و دوستداران ادبیات افراد زیادی از پیشخوان شهرستان ادب دیدن کردند و دقایقی چند می‌ه‌مان صندلی‌های اندک این نشر جوان بودند و غرفه شهرستان ادب به رغم کمبود امکانات فرصت این را داشت تا یک پاتوق فرهنگی باشد.
محمدحسن نوروزی مدیر انتشارات شهرستان ادب دعوت ما را پذیرفت و زمانی برای گفتگو را به ما اختصاص داد که متن این گفتگو را در ذیل می‌خوانید.
تسنیم: برای شروع مصاحبه لطفاً بفرمایید انتشارات شهرستان ادب از چه زمان آغاز به فعالیت کرده است؟
در پاسخ به این سؤال ابتدا باید مقدمه‌ای را خدمتتان عرض کنم. انتشارات شهرستان ادب بخشی از مؤسسۀ فرهنگی هنری شهرستان ادب است که برای پاسخگویی به بخشی از نیازهای مؤسسه شکل گرفته است. مؤسسۀ شهرستان ادب با مأموریت تولید متن و پرورش استعداد‌ها در حوزۀ ادبیات، در سال 1388 تأسیس شد. مؤسسه در ابتدای فعالیت خود، صرفاً به حمایت از تولیدات ادبی به‌ویژه در حوزۀ داستان می‌پرداخت و مبادرت به چاپ این آثار نمی‌کرد. بعد از مدتی این نیاز احساس شد که آثار تولیدشده منتشر شوند.
در ابتدا به سبب نداشتن مجوز نشر کتاب، تولیدات مؤسسه با همکاری انتشارات سلمان پاک منتشر شد. توانستیم 8 عنوان کتاب داستان و 7 عنوان کتاب شعر را با همکاری سلمان پاک منتشر کنیم و در نمایشگاه کتاب حضور یابیم.
تسنیم: چه سالی؟
سال 1391. البته اولین کتاب‌های ما چاپ زمستان 90 است. ما در انتشارات از همان ابتدا بنا را بر این گذاشتیم که سطح کیفی و محتوایی آثار را در سطح قابل قبولی حفظ کنیم و به انتشار آثار جوانان خوش‌استعداد و خوش‌آتیه و به شکل توأمان با اساتید شعر و داستان اقدام نماییم. به طور مثال در همان سال اول فعالیتمان توانستیم مجموعه شعرهایی از علیرضا قزوه، علی‌محمد مؤدب، میلاد عرفانپور، مجید سعدآبادی و رضا شیبانی‌اصل بپردازیم.
سختگیری ما در چاپ آثار سبب شد که تقریباً اکثر آثار منتشرۀ ما در همان سال نخست یا جایزه بگیرند و یا کاندیدای دریافت جایزه شوند. به طور مثال «صبح بنارس» علیرضا قزوه جایزۀ کتاب فصل و جایزۀ قلم زرین را از آن خود کرد و یا «سکوت کاهگلی» رضا شیبانی‌اصل برندۀ جایزۀ گام اول شد. کتاب‌های «کهکشان چهره‌ها» و «گل‌فروش مسلمان» نیز کاندیدای جایزۀ کتاب سال شدند. در حوزۀ داستان نیز در سال اول فعالیت، کتاب‌هایی مانند «وقتی دلی» از محمدحسن شهسواری، «آواز بلند» از علی‌اصغر عزتی‌پاک، «دیلمزاد» از محمد رودگر، «آواز ابابیل» از مجید پورولی‌کلشتری و «زندانی کوچک» از سیدحسن حسینی ارسنجانی به چاپ رسیدند. بیشتر این کتاب‌ها نیز جوایزی را از آن خود کردند یا در جشنواره‌هایی نامزد دریافت جایزه شدند. به طور مثال «زندانی کوچک» در جشنوارۀ داستان انقلاب برگزیده شد و «دیلمزاد» برگزیدۀ کتاب سال دفاع مقدس و نامزد کتاب فصل شد. کتاب‌های «وقتی دلی» و، آواز ابابیل» هم در جایزۀ کتاب سال و شهید غنی‌پور نامزد شدند.
تسنیم: شما به غیر از چاپ مجموعه شعر‌ها به چاپ گزیده‌ها نیز پرداختید.
بله. انتشارات در سال نخست فعالیت خود، دو گزیده شعر منتشر کرد؛ یکی گزیدۀ غزل‌های جناب قزوه با عنوان «چمدان‌های قدیمی» بود و دیگری گزیده رباعی معاصر با نام «چاره‌ها» به انتخاب میلاد عرفانپور. هدف از انتشار این گزیده‌ها، عرضۀ بهتر شعر به مخاطبان بود. در ادامه، گزیدۀ غزل مرحوم قهرمان با نام «به خط روشن عشق»، گزیده غزل محمدعلی بهمنی با نام «غزل زندگی کنیم» و گزیده غزل سعید بیابانکی به نام «چقدر پنجره» را هم منتشر کردیم. از این سلسله گزیده‌ها، کتاب «غزل هزارۀ دیگر» که گزیده‌ای از غزل‌های محمدسعید میرزائی است را هم در دست انتشار داریم.در زمینۀ داستان، سیاست کلی مؤسسه پرداختن به حوزه‌های مغفول تاریخ معاصر و به‌ویژه تاریخ انقلاب اسلامی بود.
تسنیم: دلیل انتخاب این هدف چه بود؟
گروه داستان انتشارات با در نظر گرفتن این مسئله که پیرامون انقلاب اسلامی برخلاف دفاع مقدس، کار زیادی انجام نشده است به این عرصه پا نهاد. فراخوان دائمی داستان کوتاه با موضوع انقلاب اسلامی از اولین فعالیت‌های مؤسسه در زمینۀ داستان بود که حاصل آن تاکنون انتشار دو مجموعه داستان با نام‌های «می‌خواهد چشمانش باز باشد» و «پاییز آمریکایی» شده است.
تسنیم: حضور شما در نمایشگاه کتاب سال 91 با توجه به انتشار این آثار به چه شکل بود؟
در آن سال با وجود اینکه تجربۀ اول حضور در نمایشگاه را داشتیم اما استقبال خوبی از کتاب‌ها در نمایشگاه شد. کتاب‌های علیرضا قزوه، میلاد عرفانپور و محمدحسن شهسواری از پرفروش‌های انتشارات در آن سال بود.
تسنیم: چه زمانی کتاب‌ها را با مجوز شهرستان ادب منتشر کردید؟
تابستان سال 91 بود که مجوز انتشارات شهرستان ادب توسط وزارت ارشاد صادر شد و از آن پس کتاب‌ها با مجوز شهرستان ادب منتشر شدند.
تسنیم: ساز و کار انتخاب کتاب برای چاپ در انتشارات شما به چه شکل است؟
انتشارات شهرستان ادب از بدنۀ کار‌شناسی مؤسسه استفاده می‌کند. مؤسسه شورای کارشناسی‌ای دارد که آثاری که در آن شورا تأیید می‌شوند به چاپ می‌رسند. آن شورا از دو بازوی گروه داستان و گروه شعر مؤسسه بهره می‌گیرد. این مسئله سبب شده که آثار منتشر شدۀ انتشارات شهرستان ادب دست‌کم از حداقل‌های کیفی برخوردار باشند. به نظر ما هر ناشری باید با معیارهای علمی و ادبی، گزینش کند. انتشار کتاب به معنای پیشنهاد به خواننده است. ناشر باید کتابی را به خواننده پیشنهاد بدهد که بتواند از کیفیت آن دفاع کند.
تسنیم: چه افراد شاخصی در انتشارات شما کتاب به چاپ رسانده‌اند؟
سطح کیفی و محتوایی کتاب‌هایی که منتشر کردیم سبب شد، شاعران و نویسندگان برجسته‌ای به انتشارات نوپای شهرستان ادب اعتماد کنند و آثار خود را جهت چاپ در اختیار ما قرار دهند. شاعرانی چون محمدعلی بهمنی، مرحوم قهرمان، مرتضی امیری اسفندقه، سعید بیابانکی و... آثارشان در نماشگاه سال گذشته رونمایی شد. کتاب «به خط روشن عشق» آخرین کتاب مرحوم استاد قهرمان بود که در زمان حیاتشان از ایشان چاپ شد. در این سال نیز ما در همۀ قالب‌های شعری و از همۀ نسل شاعران کتاب منتشر کردیم. در حوزۀ داستان البته وضع ما به گونه‌ای دشوار‌تر بود. تعدادی از کتاب‌های ما در پروسۀ اداری دریافت مجوز ماند و به حضور در نمایشگاه سال 92 نرسید.
تسنیم: کتاب‌ها مجوز دریافت نکردند؟
نه. کتاب‌های متعددی زمان‌هایی طولانی در انتظار دریافت مجوز ماندند. بعضی از آن‌ها بعد از رایزنی‌ها و اصلاحاتی توفیق اخذ مجوز را یافتند و برخی نیز همچنان مجوز نگرفته‌اند. سه عنوان از کتاب‌های داستان انتشارات بعد از گذشت بیش از یک سال هنوز مجوز نگرفته‌اند. جالب است عنوان کنم یکی از این کتاب‌ها برگزیدۀ جشنوارۀ داستان انقلاب بود.
تسنیم: همان کتاب سال گرگ؟
بله. کتاب سال گرگ نوشتۀ جواد افهمی. رمان برگزیدۀ جشنوارۀ داستان انقلاب که در بیانیۀ هیئت داوران دربارۀ کتاب آورده بودند «به دلیل کاوش هنرمندانه مبارزه نسل‌ها و خیانت انسان مضطرب در روند مبارزه و کنار گذاشتن نیروهای صدیق و مؤثر مسلمان، ترسیم اندیشمندانه در شکل‌گیری و انحراف تشکل‌های سیاسی و اضمحلال خطوط منحرف، به تصویر کشاندن واقع‌نمای سال‌های مبارزه و شخصیت‌پردازی بالنسبه موفق از سال‌های خفقان نظام ستم‌شاهی مورد تقدیر قرار می‌گیرد.» این کتاب بعد از گذشت نزدیک به یک و نیم سال هنوز منتظر دریافت مجوز است و چندین بار تا مرز غیرمجاز شدن پیش رفته است.
تسنیم: کتاب‌های چاپ شدۀ آن سال هم موفق به دریافت جایزه شدند؟
در سال گذشته از میان کتاب‌های شعر، کتاب «ورمشور» مجموعه غزل آقای امیری اسفندقه تقدیر شدۀ کتاب فصل شد. از میان کتاب‌های داستان نیز، رمان «لحظه‌ها جا می‌مانند» از آقای یوسف قوجق تقدیر شدۀ کتاب فصل و برگزیدۀ جشنوارۀ داستان انقلاب شد. در این سال بود که مجموعه شعر سپید گل‌فروش مسلمان هم برگزیده جشنواره شهید آوینی شد.
تسنیم: برای نمایشگاه امسال تازه‌های شهرستان ادب چه کتاب‌هایی است؟
امسال شهرستان ادب با 25 عنوان کتاب شعر و داستان آمادۀ حضور در نمایشگاه کتاب است. کتاب‌هایی که سلیقه‌های مختلفی را پوشش می‌دهد. اجازه بدهید به برخی از این کتاب‌ها اشاره کنم: بعد از گذشت دو دوره از دوره آموزشی شعر آفتابگردان‌ها امسال گزیده شعرهای اعضای این دو دوره به نام‌های «این بار به نام عشق» و «یک دشت دویدن» به نمایشگاه می‌آیند. جلد اول غزلیات بیدل با تصحیح و تحقیق دکتر سیدمهدی طباطبایی و آقای علیرضا قزوه برگ دیگری از کارنامۀ انتشارات شهرستان ادب است که در این نمایشگاه ورق می‌خورد. این تصحیح با اتکا بر نسخه‌های خطی جدیدی که از کتابخانه‌های هند و پاکستان به ایران آورده شده انجام شده است. جلد اول غزلیات بیدل که تا قافیۀ «خ» را شامل می‌شود در نمایشگاه پیش رو عرضه خواهد شد.
تسنیم: چرا انتشارات شهرستان ادب که به ادبیات معاصر می‌پرداخت تصمیم به چاپ کتابی در زمینۀ ادبیات کلاسیک گرفته است؟
این کتاب ویژگی‌های خاصی دارد. همانطور که می‌دانید بیدل شاعری است که از آشنایی ما ایرانیان با او و شعر‌هایش زمان زیادی نمی‌گذرد. تازه چند دهه است که بیدل به همت تلاش‌های استاد شفیعی کدکنی، استاد علی معلم دامغانی و مرحوم سیدحسن حسینی و پژوهشگران دیگر به ادبیات‌دوستان کشور ما معرفی شده است. ولی هنوز آنطور که بیدل‌پژوهان بیان می‌کنند تصحیح علمی و دقیقی از دیوان بیدل منتشر نشده است. این انگیزه‌ها سبب شد که شهرستان ادب علاقه‌مند شود نقشی در این امر مهم داشته باشد و انتشار این تصحیح پیراسته را به عهده گیرد.
از کتاب‌های دیگر ما «سکتۀ ملیح» است. این کتاب مجموعه‌ای از شعرهای طنز سعید بیابانکی است. کتاب «ناخوانده» اثر میلاد عرفانپور نیز از کتاب‌هایی است که امسال برای نخستین بار در نمایشگاه عرضه خواهد شد. این کتاب مجموعۀ آخرین رباعی‌های عرفانپور است. محمدمهدی سیار هم بعد از موفقیت کتاب آخرش در به دست آوردن کتاب سال جمهوری اسلامی آخرین اثرش را با عنوان «رودخوانی» که مجموعه شعر‌هایش در سه سال گذشته است را شهرستان ادب منتشر کرده و در نمایشگاه عرضه خواهد کرد. رمان «عاشقی به سبک ونگوگ» نوشتۀ محمدرضا شرفی خبوشان بعد از مدت‌ها با اخذ مجوز در نمایشگاه امسال حضور دارد. پنج رمان دیگر با نام‌های «زغال سرخ» نوشتۀ سیدحسن حسینی ارسنجانی، «شاخه‌های روز» نوشتۀ حسن کی‌قبادی، «هزار و یک جشن» نوشتۀ محمد محمودی نورآبادی، «سفیدی پر کلاغ» نوشتۀ سیدمهرداد موسویان و «به سادگی معجزه» نوشتۀ حمزه ولی‌پور نیز برای نخستین بار در نمایشگاه امسال عرضه خواهد شد.
دو مجموعه داستان نوجوان «موج فرشته» از آقای علی‌اصغر عزتی پاک و «ریسه‌های خاموش» از خانم سیده‌زهرا برقعی نیز از دیگر کتاب‌های جدید انتشارات شهرستان ادب در حوزۀ داستان است.
کتاب‌های شعر دیگری که در نمایشگاه کتاب امسال عرضه می‌شوند نیز عبارتند از: مجموعه شعر «غروب پا به‌ماه» از خانم کبری موسوی قهفرخی، مجموعه شعر «به زبان مادری» سرودۀ علی‌اصغر شیری، منظومۀ طنز «دانشگاه‌نامه» سرودۀ عباس احمدی، مجموعه شعر «صبح زود» سرودۀ سیدعلی لواسانی و مجموعه شعر «برگریز» سرودۀ امیرعلی سلیمانی.