«ایرانِ پهلوی، گاو شیردهِ امپریالیسم» | نامۀ اخوان، ابتهاج، به‌آذین، کسرایی، زهری و...به دبیرکل سازمان ملل

شهرستان ادب: نامه زیر را گروهی از شاعران، نویسندگان و روشنفکران در آبان 1358 به کورت والد‌هایم دبیرکل سازمان ملل متحد نوشته اند. نامه ای که با عصبانیت دیگر اعضای غرب زدۀ کانون نویسندگان و تصمیم ایشان به اخراج امضاکنندگان انجامید. همزمان با دهۀ فجر و در پرودۀ ادبیات انقلاب شهرستان ادب به بازخوانی این نامۀ مهم و تاریخی میپردازیم:

هرگز امپریالیسم گاو شیردهی مانند ایران نداشت
 
آقای عزیز، مطبوعات از نیت شما برای عزیمت به میهن ما خبر می‌دهند. ما از آمدن شما به این کشور، که امیدواریم به خاطر دفاع از حقوق پایمال شده یک ملت باشد، خرسندیم زیرا عمل شما در مقام دبیرکل مهم‌ترین سازمان جهانی بر حیثیت  اعتبار شما افزوده است. درست به همین سبب، ما با این نامه به شما مراجعه می‌کنیم و می‌خواهیم سخنی چند با شما در میان گذاریم:
 
شما به کشوری می‌آیید که در آن طی شصت سال، سلسله پهلوی یکی از مستبدانه‌ترین و فاسد‌ترین رژیم‌های جهان را برقرار کرده بود. میلیون‌ها ایرانی طی این شصت سال، به اشکال مختلف به دست این رژیم کشته شدند، شکنجه شدند، از خانواده‌های خود آواره شدند، زندانی شدند، مورد افترا قرار گرفتند، شخصیت انسانی آنان بی‌رحمانه پایمال شد. تاریخ این سلسله تاریخی است خون‌آلود، تاریخ اختناق یک ملت است.
 
تحولاتی که در دوران این شصت سال در جامعه ما رخ داد و بخشی از آن نتیجه مقتضیات جبری زمانه بود، از هر بابت سطحی و نابهنجار است. در رژیم پهلوی تفاوت فقر و ثروت فاحش بود. هنوز ۶۰ درصد اهالی بی‌سوادند، از شرایط اولیه مسکن و بهداشت و آموزش محروم‌اند. و این در حالی است که کشور ما سرزمینی است پهناور، غنی، دارای مردمی هوشیار، کوشنده و صاحب فرهنگی طولانی.
 
خانواده پهلوی در این مدت طولانی این کشور را غارت کرد و خود به ثروتمند‌ترین خانواده جهان بدل شد و در پیرامون خود گروهی سرمایه‌داران و زمین‌داران بزرگ انگل را پرورش داد که همراه او جامعه ما را می‌چاپیدند.
 
این یک واقعیت تاریک و غم‌انگیز است که شما بی‌شک از آن بی‌اطلاع نیستید و ما مایل هستیم که نظر توجه شما را با تاکیدی هر چه بیشتر به سوی آن جلب کنیم.
 
واقعیت تاریکتر و غم‌انگیز‌تر آنست که این خانواده جابر و فاسد، و پیرامونیان انگل صفت آن را چه کسی بر جامعه ما مسلط ساخته است؟ سر سلسله پهلوی، رضا پهلوی را بنا به تصدیق آنتونی ایدن، انگلستان مورد حمایت قرار داد. پسر او محمدرضا پهلوی را، بنا به تصدیق مکرر بسیاری از ماموران سیا و رجال سیاسی غرب، امریکا بر اریکه قدرت مستقر ساخت. چرا؟ زیرا این دو کشور به دست این دو پادشاه جبار می‌خواستند ثروت نفت ایران را در اختیار داشته باشند و ایران را به بازار و پایگاه نظامی خود بدل کنند.
 
محمدرضا پهلوی در یکی از سخنرانی‌های گذشته خود تصریح کرد که کارتل غارتگر نفت هر بشکه نفت ما را در دورانی به یک دلار می‌خرید و به بیست و پنج دلار می‌فروخت. درحالیکه از بهای نفت ما می‌کاستند، بر بهای صادرات خود به ایران می‌افزودند. ایران در قبال تحویل نفت مجبور به خرید میلیارد‌ها اسلحه و کالاهای مصرفی غیرلازم بود. هرگز امپریالیسم «گاو شیردهی» مانند ایران نداشت.
 
ژرفا و دامنه انقلاب توفنده ایران واکنشی به حق در برابر این پدیده‌های سراپا ظالمانه بود که وجدان همه ایرانیان را به سختی مجروح می‌ساخت. رسانه‌های گروهی غرب، این واقعیت‌های اساسی را در پرده می‌گذارند و می‌خواهند واکنش به حق مردم ایران را بیالایند و تحت لفافه‌های صوری، محتوی و ماهیت مسائل را مشوب سازند.
 
خشم و نفرت مردم ایران متوجه محافل حاکمه امریکاست که در بدبختی و اختناق میهن ما ذی‌سهم هستند، و نه متوجه مردم امریکا. این نفرت و خشم، سراپا عادلانه است.
 
باید به این آقایان و خانم‌های متفرعن امریکایی و انگلیسی که تصور می‌کنند چاپیدن و کوبیدن شرق، حق ازلی آنهاست، نصیحت کرد که احترام به انسانیت و حقوق بشر را به معنی جدی این کلمات بیاموزند. ما خود را به چنین نصایحی نیازمند نمی‌بینیم.
 
ما امیدواریم شما از نفوذ خود برای اندرزگویی به کسانی که قانون جنگل غارت و ستم نسبت به ناتوان‌تر از خود برای آن‌ها یک قانون طبیعی است، استفاده کنید و از حقوق حقه مردم ایران در جهان مدافعه به عمل آورید.
 
آقای کورت والد‌هایم عزیز
 
بمثابه دبیرکل سازمان ملل متحد، به مثابه سیاستمدار مجرب، بمثابه یک انسان متمدن، از شما نمی‌توانیم توقع دیگری داشته باشیم.
 
تهران، ۲۷ آبان ۱۳۵۸



امضاکنندگان:

محمود اعتمادزاده (به‌آذین)، امیرهوشنگ ابتهاج (سایه)، امیرحسین آریان‌پور، مهدی اسفندیارفرد، هانیبال الخاص، اصغر الهی، علی امینی‌ نجفی، ناصر ایرانی، محمود برآبادی، محمد پورهرمزان، مهدی اخوان‌ ثالث، محمدتقی برومند، محمدرضا اصلانی، ابوتراب باقرزاده، ناصر پورقمی، فریدون تنکابنی، جاهد جهانشاهی، جعفر جهانبخش، علیرضا جباری، بهرام حبیبی، محمد خلیلی، بهاءالدین خرمشاهی، رکن‌الدین خسروی، مجید دانش‌آراسته، محمدحسین روحانی، محمد زهری، جلال سرفراز، منوچهر شیبانی، احسان طبری، اسدالله عمادی، نازی عظیما، جلال علوی‌نیا، عبدالله عسکری، فرهاد عابدینی، کامران فانی، بهزاد فراهانی، محمدرضا فشاهی، حسن غلامعلی‌پور، محمد قاضی، غلامحسین قائم‌پناه، جعفر کوش‌آبادی، سیاوش کسرایی، کامبوزیا گویا، محمدرضا لطفی، جمال میرصادقی، ناصر موذن، غلامحسین متین، پرویز مسجدی، محمدعلی مهمید، کیومرث منشی‌زاده، شیخ مصطفی رهنما، رحیم نامور، هوشنگ ناظمی (نیک آئین)، نصرت‌الله نوحیان (نوح)، اسمعیل نوری‌ علا، کامبیز صدیقی، مصطفی اسکویی، پرویز شهریاری، مهدی فتحی، شهاب موسوی‌زاده، خسرو خسروی، پرویز رجبی، ثمیلا امیرابراهیمی، فرح نوتاش، نوشابه امیری.