شهرستان ادب: هدیه سادات طباطبایی از شاعران جوان و آیینی است. او طی یادداشتی نگاهی داشته است به مراسم سوگواری سیدالشهدا (ع) در شهر تاریخی و مذهبی کاشمر، و نوحه‌هایی که در این روزها بیشتر به گوشِ جان مردم عزادار این شهر می‌رسد.
سرو کاشمر آزاده باشم/ به لبیک حسین(ع) آماده باشم
شهرستان کاشمر، یکی از شهرهای تاریخی خراسان رضوی و دومین شهر زیارتی استان است. شهری که در دویست و چهل کیلومتری مشهد مقدس قرار دارد و این همجواری به‌تنهایی افتخار بزرگی برای کاشمر محسوب می‌شود. علاوه بر آن، زیارتگاه دو تن از امامزادگان عظیم‌الشأن، سید مرتضی (علیه السلام) و سید حمزه (علیه السلام) و همچنین آرامگاه شهید مجاهد سید حسن مدرس، ستارگان درخشان آسمان کاشمرند.
وجود بیش از شصت تکیه و حسینیه برای شهری با جمعیت صدهزارنفری، از ارادتمندی و وفاداری مردم نسبت به اهل‌بیت و خاندان عصمت و طهارت (علیهم السلام) حکایت دارد. در حقیقت آیین سوگواری، نماد دلدادگی به سید و سالار شهیدان است. در کاشمر هم محرم حسینی حال و هوای دیگری در شهر ایجاد می‌کند.
در محرم ماه سوگ شاه دین، کمتر رسد
در شکوه عشق او شهری به پای کاشمر
رنجه کن گامی به شهر سینه‌چاکانش ببین
رایت عشقش به پا در جای‌جای کاشمر
در این میان، مداحان اهل بیت (علیهم السلام) با ذکر مصیبت و ذکر فضائل خاندان وحی، از عوامل مهم بقای فرهنگ عاشورایند. در کاشمر، پیشکسوتان مداحی بسیاری داریم که از گذشته‌های دور مردم با نوای نوحه و مرثیه‌هاشان خو گرفته‌اند. یک تن از این پیشکسوتان «مرحوم حاج سید علی عاجل» است که طی چند دهۀ گذشته با صدایی گرم در روح و جان مردم تأثیری ویژه داشته‌است. از مرحوم عاجل علاوه بر نوحه، اشعار تاثیرگذاری نیز به جا مانده است. شعرهایی که شاید از پیچیدگی‌های ادبی مرسوم و صور خیال خالی باشد، اما به‌حدی از خلوص و احساس برخوردار است که سال‌هاست بین مردم محبوبیت دارد:
ای که دست اطهرت کاری خدایی می‌کند
پنجۀ مردانه‌ات مشکل‌گشایی می‌کند
پیش همچون تو کریمی، دست خود کردم دراز
ای که عالم بر درِ لطفت گدایی می‌کند
«حاج محمدرضا روحانی» پیشکسوت دیگر کاشمر در عرصۀ مداحی است. ارادت خالصانه به اهل بیت، دقت در ارائۀ شعر مناسب، صدای گرم و رسا و رعایت وجهۀ موسیقایی اثر موجب شده که آثار گرانقدری تولید شود که نه‌تنها در شهر کاشمر، بلکه در اقصی نقاط کشور شنیده می‌شوند و مردم با این آثار ارتباط عمیق قلبی برقرار کرده‌اند.
نوحۀ معروف «می‌رود به میدان اکبرت، مادرا خداحافظ» از همین دست آثار است. این نوحه به مناسبت شهادت شهید «رضا غلامی» خوانده شد و جوش‌و‌خروش خاصی در شهر و روستاهای کاشمر به پا کرد. این شهید هجده ساله بعد از فعالیت‌های گوناگون سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در ریوَش (از توابع کاشمر)، به اتفاق اهالی روستا به کاشمر آمده و بعد از شرکت در راهپیمایی علیه رژیم طاغوت و در مسیر بازگشت به روستا، دژخیمان پهلوی این جوان رعنا را مورد اصابت گلوله قرار داده و همان‌جا بر اثر اصابت گلوله به سر، بر روی دستان پدر به فیض شهادت نائل می‌شود. مادر این شهید بزرگوار در این باره می‌گوید: «رضا قبل از عزیمت به کاشمر حال و هوای دیگری داشت و می‌دانست شهید می‌شود. از شوق ملحق شدن به معشوق و شهادت در راه خداوند، بالا پرید و با گرفتن تنه‌های درخت که در سقف به‌عنوان تیرک به‌کار رفته بود، چنین گفت:
می‌رود به میدان اکبرت، مادرا خداحافظ!
این بود وداع آخرت، مادرا خداحافظ!
و بعد از ظهر همان‌روز پیکر مطهر رضا را آوردند.»
یکی دیگر از کارهای ماندگار حاج‌آقا روحانی، غزلی است از سروده‌های «علومی تبریزی» در باب آداب حضور در مجالس عزای امام حسین(علیه السلام):
ای آشنا به مجلس دردآشنا بیا
بیگانه نیستی، به بر آشنا بیا
از بهر خود، برای نجات از خدا بخواه
با نیت خلوص برای خدا بیا
ای در کف دو دشمن پست و قوی اسیر
بهر نجات خویش به زیر لوا بیا
ای دردمند خسته برای علاج خود
برخیز و با امید به دارالشفا بیا
گر منکر اوامر حقی برو، برو
گر عامل فرائض دینی بیا، بیا
گر طالبی به خیل ملک همنشین شوی
با عشق و با علاقه برای عزا بیا
در راستای فرمایش رهبر معظم انقلاب (مدظله العالی) که می فرمایند: «شعر هیأت باید خوب، محکم، قوی، خوش‌مضمون و قانع‌کننده باشد و گاهی یک بیت شعر می تواند کارایی یک منبر را داشته باشد.»، در سال‌های اخیر شاهد همکاری‌های خوب شاعران جوان کاشمر با مداحان برجسته شهرستان و کشور بوده‌ایم که این امر می‌تواند تحول خوبی در عرصۀ مداحی و شعر دینی به حساب آید.