شهرستان ادب: در تازه‌ترین مطلب پرونده رمان فانتزی سایت شهرستان ادب یادداشتی می‌خوانید از خانم لیلا امانی:
زندگی مدرن امروز آنچه که عقل، قبول دارد را در حیطۀ عمل قرار می‌دهد و از آن بهره می‌برد. عقل‌گرایی همواره در تمام وجوه، غلبه یافته و موضوعات ماورائی در کشمکش عقل و ماوراء جاری بوده است. در اعصار گاهی ماوراء بر عقل سبقت گرفته و محل جولان افرادی بوده است که با دسترسی به بخشی از آن کارهای خارق‌العاده انجام داده‌اند و از لحاظ مادی، سود سرشاری به دست آورده‌اند. ماوراء نه علم است نه دانش بلکه تمام علوم، زیرمجموعۀ ماوراء قرار می‌گیرند و ماوراء در هر علمی به اشکال گوناگون جلوه‌گری می‌کند. در فیزیک به صورت قوانین سیالات و نور و اعداد، حجم نسبی سیارات و روشنایی ستارگان آسمان، در شیمی ترکیب مواد با یکدیگر در فضای خلاء صورت می‌گیرد و تبدیل شدن ماده به ماده دیگر در خدمت بشریت قرار گرفته است. قرن بیست‌ویکم محل پرتاب دانش و عقل بر ماوراء است. قوانین جدیدی که توسط جامعه‌شناسان غربی تدوین شده و به صورت جهانی در اختیار عموم قرار گرفته‌اند و یکی از مهم‌ترین قوانین جهانی، قانون جذب و بعد از آن قانون بارش است. این قوانین طرفداران بسیاری دارد و نتایجی که از آن حاصل شده، بسیار فراوان است اما ماهیت این قوانین که در کنار زندگی عادی انسان‌ها جاری شده است و شرکت‌های بزرگ از آن برای سودآوری بهره می‌برند، چیست؟ آیا مغلوب ماوراء هستیم و در ناآگاهی به سر می‌بریم؟ علوم و موجودات ماوراء از چه جنس و ماده‌ای هستند و تأثیر آنها در زندگی ما چیست؟ جواب این پرسش‌ها راهگشایی است برای ورود به دنیای ماوراء.
در دیدگاه تمام ادیان از موجودی ماورایی به نام خالق نام برده شده است؛ نظارت تام بر هستی دارد، چیزی جز سعادت را برای مخلوق نمی‌خواهد، تمام هستی را در اختیار مخلوق قرار داده و تأثیری که در مخلوق دارد از مرتبۀ بالاتر به پایین است. در زمینۀ خالق‌شناسی، فلاسفۀ یونانی در این امر پیشرو بوده و نظریات متفاوتی ارائه داده‌اند که منشأ افکار و آراء در سده‌های بعد شده است اما مهم آن است که همواره یک خلاء در تمام ارکان زندگی بشریت جاری است و این خلاء همان محل ارتباط با خالق و ماوراء عقل است. علوم اصلی نشأت گرفته از این خلاء ماورائی عبارت‌اند از کیمیا، ریمیا، هیمیا، لیمیا و سیمیا.
علم کیمیا (علم صناعت) علمی است که به وسیلۀ آن می‌توان قوای اجرام معدنی را به بعض دیگر تبدیل کرد؛ به عنوان مثال می‌توان طلا را از سنگ‌های معدنی جدا و سنگ آهن را تبدیل به آهن مورد استفاده کرد.
علم ریمیا، علم شعبده یا شعبده‌بازی است. یکی دیگر از اعجاب این علم آ است که در لحظه‌ای، امکان جابه‌جایی مکانی و زمانی وجود دارد. در احادیث شیعه، نمونه‌های فراوانی وجود دارد. علم هیمیا (تسخیرات) علمی است که به وسیلۀ آن سیارات هفت‌گانه را می‌شناسند و در اثر آن شناخت، به وسیلۀ ستارگان هفت‌گانه در زمین تصرف می‌کنند و کارهای عجیب و غریب انجام می‌دهند. از طرفی، بعضی بر این عقیده‌اند که علمی است که از ترکیب قوای عالم بالا با عناصر عالم پایین برای دست‌یابی به تأثیرات عجیب، بحث می‌کند که مبتنی است بر وجود ارتباط میان ستارگان و نحوۀ قرار گرفتن آنها در آسمان با حوادث مادی و طبیعی، و اینکه اگر شکل خاصی از آن را که مناسب با حادثه‌ای مانند مرگ یا حیات کسی است با صورت مادی مناسب آن ترکیب کنند، مراد حاصل می‌شود. در اوراق تاریخی منسوب به سده‌های قبل از اسلام در عربستان از کاهنان یهودی نام برده شده که در پی ظهور ستاره‌ای در آسمان در جست‌وجوی پیامبر آخرالزمان بوده‌اند و نشانه‌های تولد را از همین ستارگان استخراج کرده بودند و در پی دست‌یافتن به مقصود، قبایل اعراب را تحت نظر داشته و سرکشی می‌کرده‌اند تا از حضور پیامبر آخرالزمان مطلع شوند.
علم لیمیا (طلسمات): علمی است که به وسیلۀ آن روح در بدن دیگری انتقال می‌یابد. هم‌چنین می‌توان گفت علمی است که از کیفیت تأثیر قدرت اراده و روح به وسیلۀ ارتباط آن با ارواح قوی و بزرگ مانند ارتباط با فرشتگانی که موکل ستارگان‌اند، گفتگو دارند (کیفیت تمزیج قوای فاعلۀ عالیه با مفعولۀ سافله تا فعل غریب از آن حاصل گردد). علم سیمیا: علمی است که انسان به وسیلۀ یادگیری آن قدرتی عجیب برای انجام کارهای خارق‌العاده پیدا می‌کند. هم‌چنین این علم از آمیختن قوای ارادی با قوای مادی خاص برای دست@یابی به تصرفات خاصی در امور طبیعی مانند تصرف و خیال که آن را جادوی چشم گویند بحث می‌کند. این علم و فن از بارزترین مصداق‌های جادوگری است. نمونۀ بارز سیمیاگران در طول تاریخ، جادوگران اجیر شده توسط فرعون بودند که در مقابل موسی قرار گرفتند.
خالق بر اساس سنت آفریننده، موجوداتی را در پهنۀ گیتی گسترده است که در ذیل به توضیح آن می‌پردازیم.
جن‌ها: یکی از آفریده‌های خداوند موجودی است به نام جن؛ این موجود همانند انسان دارای تکلیف است و هدف از خلقت او همانند انسان، شناخت حضرت حق و عبادت و بندگی است. در سورۀ ذاریات، آیۀ پنجاه‌وشش و سورۀ الرحمن اشاره شده است؛ وَخَلقَ الجَان مِن مارجِ من نارِ. جن اگر چه موجودی است که قدرت انجام کارهای استثنائی و فوق‌العاده را دارد ولی از نظر وجودی، ضعیف‌تر از انسان و تحت تسخیر او است. در حدیثی از پیامبر اعظم (ص) اقسام آن آمده است، ایشان می‌فرمایند: قسم اول مارها، عقرب‌ها و حشرات‌اند. قسم دوم مانند باد در هوا روان‌اند. قسم سوم حساب و عقاب دارند (نهج‌الفصاحه، حدیث ششصد وهشتاد).
برای شناسایی جنس جن به آیات قرآنی استناد می‌کنیم. جن موجودی است که از آتش آفریده شده برخلاف انسان که از خاک آفریده شده است؛ سورۀ الرحمن، آیۀ پانزده. این موجودات دارای علم و ادراک و تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال را دارا می‌باشند؛ آیات سورۀ جن. خلقت جن‌ها قبل از انسان‌ها بوده است، دارای تکلیف و مسئولیت هستند، گروهی از آنها مومن و صالح و گروهی کافرند، آنها دارای حشر و نشر معادند، دارای قدرت نفوذ در آسمان‌ها و خبرگیری و استراق سمع اما پس از مدتی از این کار، منع شدند و قدرت خود را از دست دادند، توانایی برقرار ی ارتباط با بعضی انسان‌ها و با آگاهی محدودی که نسبت به بعضی از اسرار نهانی دارند به اغوای انسان‌ها بپردازند؛ سورۀ حجر، آیۀ بیست‌وهفت.
مشخصات ظاهری جن‌ها: سرخرنگ هستند مثل آتش، چشمشان عمودی است (چشم الفی) و پاهای‌شان کوتاه و گرد است، شبیه سُم نه اینکه سُم واقعی باشد. همۀ این‌ها مو هم دارند (چون پنج حس برای عموم مخلوق است وجزء مخلوقیت است). دستگاه گوارش مثل انسان ندارند، غذای‌شان مایعات نیست، از هوا تغذیه می‌کنند، از بوی غذاهای آدمیزادها هم می‌توانند استفاده کنند. در همه جای کرۀ زمین زندگی می‌کنند و قوۀ مخصوصی دارند که مانع از تصادم اشیاء با آنها می‌شود. جن و دیو از نسل جان و بنی‌جان باقی مانده‌اند؛ به سه جنس تقسیم شده‌اند که در عرض هم هستند و از مخلوقات کرۀ زمین محسوب می‌شوند.
پری: پری‌ها لطیف‌تر از جن‌ها هستند و تقریباً در اکثر موارد مهربان و خوش‌برخوردند. ماهیتی بین انسان و فرشته دارند. پری‌ها دارای طوایف متنوعی هستند؛ عده‌ای از آنها در دریاها زندگی می‌کنند که به پری دریایی معروف هستند. عده‌ای در جنگل‌ها زندگی می‌کنند که در عین زیبایی گوش‌های تیز و کمی کشیده دارند. جمعی از پری‌ها دارای بال هستند و اندازۀ کوچک دارند. در دشت‌ها و عمق چاه‌ها حضور آنها ملموس است. زیبا بودن، دور از انسان زندگی کردن و بی‌آزار بودن از ویژگی‌های حیاتی آنها است. به دلیل عدم شناخت ماهیت پری، آنها را در زیرمجموعۀ جن‌ها قرار می‌دهند.
موکل: در بین مخلوقات خالق، انواع مختلفی از موجودات ماورائی وجود دارند که در ذهن محدود نمی‌گنجند. توضیح دربارۀ آنها به دلیل کثرت استعمال و در ارتباط بودن انسان است. موکل یعنی محافظ یا گماشته که نمی‌شود روی موجود خاصی نام نهاد؛ چرا که موکلین می‌توانند به شکل هر موجودی ظاهر شوند. کلیۀ ارتباطات موکل با عالم علیا و سفلی به صورت الهام و شهود است. هم‌چنین او قادر است حوادث حال و آینده را درک کند ولی هرگز نمی‌تواند به رأی خود چیزی را تغییر دهد، مگر به اذن خالق. ارتباطات او با جهان موازی، دائماً در جریان است. علل بسیاری از امور را به خوبی می‌داند اما اجازۀ بیان آن را ندارد. موکلین سفلی، انسان‌هایی هستند که مراتب کمال انسانی را در دنیا انجام داده‌اند و به کمال حق رسیده‌اند و هنگامی که به عالم معنا قدم می‌نهند، اجازۀ این را دارند که به دنیای ناسوتی برگردند و به انسان‌ها کمک کنند یا به سرای عقبی وارد شوند.
فرشتگان: به نام خداوند رحمت‌گر مهربان. سپاس خدای را که پدید آورندۀ آسمان و زمین است و فرشتگان را که دارای بال‌های دوگانه و سه‌گانه و چهارگانۀ پیام‌آورنده، قرار داده است. در آفرینش هر چه بخواهد می‌افزاید زیرا خدا بر هر چیزی تواناست؛ سورۀ فاطر، آیۀ یک. فرشتگان را خداوند بر سنت خود آفریده است. پس فرشتگان فقط واسطۀ بین خدا و خلقش هستند و در فیض و رحمت الهی و این معنی بر سبیل اتفاق نیست که گاهی واسطه باشند و گاهی بدون واسطۀ امورات خلق انجام گیرد؛ چون خداوند آنها را برای این معنی، جعل نموده است.
حیات انسانی بر روی کرۀ زمین در تقابل موازی با ماوراء است و همواره کشش و کنشی بین ماوراء و انسان جاری بوده است. این امر، ارادی یا غیرارادی نیست که بخواهیم لحظه‌ای مکث کنیم و به قطع ارتباط با آن بپردازیم. چنین موضوعی برخلاف ماهیت ماوراء است. خیر و شر، بخش جزئی این تقابل است. قانون بارش و قانون جذب نیز همان بهره‌گیری از موجودات ماورائی که منشأ خیر و برکت هستند و نعمات خالق را به سمت انسان‌هایی گسیل می‌کنند که شکرگزار هستند و به خلق خدمت می‌کنند و در این ارتباط چون حلقه‌ای وصل می شوند. طبق بررسی‌های انجام شده آنچه که به عنوان دلایل موفقیت و سعادت در قالب مدرن عرضه می‌شود همان آموزه‌های دینی است که اندیشمندان اسلامی با سهل‌انگاری نتوانسته‌اند رنگ مدرن به آن بخشند و باعث شده است که این مفاهیم زندگی‌بخش، مهجور باقی بماند، اما همین آموزه‌های ماورائی در سطح پایین به بهایی گزاف در جامعۀ بشری عرضه شود.
ماوراء با انسان حتی قبل از تولد وجود دارد؛ عالم موازی که ارتباط ناگسستنی وجود دارد و در روح و روان و جسم، جاری است. ناآگاهی در این حیطه، ضربات جبران‌ناپذیری دارد که ماحصلی جز سرگشتگی و سرگردانی نخواهد داشت. آگاهی و اشراف کامل داشتن به ماوراء محاسنی دارد از جمله آرامش قلبی و عدم ترس از موجوداتی که در کنار ما زندگی می‌کنند و از حیات، بهره می‌برند. دنیاها و موجودات غریب ،دین‌های جدید‌التأسیس که در رسانه‌های جمعی جهانی تبلیغ می‌شوند، چنان گسترده هستند که توان بشری در برابر آن تسلیم شده است. از ماوراء می‌توان به عنوان سنگ محکی برای تشخیص حق و ناحق بهره برد تا به اصل هستی و ماهیت چیستی، دست یافت.