امثال شاملو و اخوان با شعرشان به عوام‌الناس رشوه می‌دادند

شهرستان ادب / سومین در اخبار نبشته است / خبر چهارم : حالا که بحث شعر شد، این را هم بد نیست بدانید که فتح‌الله مجتبایی، نویسنده و مترجم، و چهره ماندگار ادبیات، در گفتگوی مفصلی، از خاطرات خود یادی کرده و در جایی گفته: «امثال شاملو و اخوان با شعرشان به عوام‌الناس رشوه می‌دادند.» در جای دیگری هم دلیل دیگری در محبوبیت این شاعران ذکر کرده: «ولی علت این‌که شعر شاملو یا اخوان این‌طور مطرح شد وجود حزب توده و دستگاه تبلیغاتی حزب توده بود. این دستگاه تبلیغاتی بود که این شاعران را گُنده می‌کرد در صورتی‌که هیچ‌کدام‌شان به آن بزرگی نبودند.» و به زعم استاد مجتبایی «خود من آن دوره شعر می‌گفتم و جزو شاعران همان دوره بودم، ما [یعنی توده‌ای‌ها] را در توطئه سکوت گذاشتند.» 

بگذریم که آیا حزب توده واقعاً چنین توانی را داشته است که ذهن مردم را نسبت به یک شاعر، این‌قدر تغییر بدهد، و نیز بگذریم که بخشی از دعوا شخصی است، چنان‌که خود جناب مجتبایی نیز گفته‌اند: «یادم هست من خودم شعری در مجله سخن چاپ کرده‌ بودم به نام «من کی‌ام؟». سر همین شعر با اخوان درگیر شدم. اخوان وقتی بحث از این شعر شد شروع به بد گفتن کرد که «تو چه [...]ی هستی که هی، من کی‌ام؟ من کی‌ام؟ راه انداخته‌ای.» کار ما نزدیک بود به جاهای باریک بکشد که نگذاشتند.» حالا محمدسرور مولایی، استاد دانشگاه و محقق ادبیات به این صحبت جناب مجتبایی پاسخی داده است که در این‌جا ذکر می‌کنیم:
«اخوان با شعر خودش به دیگران رشوه نمی‌داد و از این قاعده کلا مستثنی است، یعنی اخوان اصلا به این مسایل توجه نداشت و جز عده انگشت‌شماری با دیگران اصلا ارتباط نداشت گاهی وقت‌ها اصلا آدم فکر می‌کرد که اخوان یک آدم منزویی است و حتی در گزینش دوستانش چینش می‌کرد. فضای شعری اخوان یک فضای بسیار غریبی است و در شعرش مخاطبان خاصی را در نظر دارد. اخوان واقعا دنبال جلب توجه و مرید بازی و مریدپروری و جمع کردن مرید نبود. اخوان یا شاملو شدن دلایل بسیار ویژه‌ای دارد کارهای آن‌ها پشتوانه فرهنگی دارد. اخوان برای من یادآور حکیم ابوالقاسم فردوسی است منتها در جای خودش. آن‌چه در شعر اخوان جلوه‌گر است، روح ایران دوستی و دلبستگی به فرهنگ ایران است و آن‌چه ایشان در قالب نیمایی انجام داده اعجاب‌‌آور است.»