شهرستان ادب به نقل از خبرگزاری مشرق: شاه، امام را بازداشت میکند. مردم خبردار میشوند. مردهای روستا برای اینکه خود را به تهران برسانند و امام را آزاد کنند، به راه میافتند. در همین حین، پسر که از حسنِ اوسرحیم فراری است، بهناگاه و خواسته یا ناخواسته با مردها هممسیر میشود؛ هم از حسن فرار میکند و هم به سمت تهران میرود.
دختر غاضریه هم هست. او را پیش از این دید و هنوز هم هست. گاهی پیدایش میشود و گاهی ناپدید. معلوم نیست کی میآید، کی میرود و کجا میرود!
معلوم نیست حسنِ اوسرحیم تا کجا میخواهد دنبالش کند تا او را زیر مشت و لگد له کند، تا خودِ تهران؟ دختر غاضریه تا کجا میخواهد همراهشان باشد؟
محمدرضا شرفی خبوشان میداند چگونه تاریخ را در دست بگیرد و ورز بدهد. خوب میداند نمک و آردِ این خمیر چقدر باشد و چطور آن را بر تخته بزند تا آماده شود. خبوشان، نویسندهای است که میداند از کجای تاریخ، تعریف را آغاز کند. خوب میداند شخصیتهایش را چطور در دل حوادث بنشاند، آنقدر که طبیعی و معمول باشد و میداند خوانندهاش را چگونه و از چه روزنهای وارد داستان کند.
او این کار را هم در آثار بزرگسالش و هم در اثری که برای نوجوانان نوشته، داشته است؛ موهای تو خانۀ ماهیهاست.
«بیکتابی» و «عاشقی به سبک ونگوگ» هم با زمینۀ اصلی تاریخ نگاشته شده و برای بزرگسالان بسیار خواندنی بودند.
اینکه بیایی قیام پانزدهخرداد روستای محمدآباد ورامین را اینگونه از زبان یکنوجوانِ روستایی با تمام سادگی و بچگیاش روایت کنی که از دست کسی فرار میکند و همزمان راهی تهران شده و در این بین چیزهای دیگری هم از این کودک و آن جامعه به ما نشان بدهی، هنر است.
از همۀ اینها قشنگتر و از همۀ شخصیتها مهمتر، دختر غاضریه است. چقدر زیبا و در جای درست و در زمان مناسب ورود پیدا میکند و ما را به واقعۀ کربلا میبرد. قدمبهقدم که در جاده میرویم و فرار میکنیم، در زمان مشخص و بهجا، تصویر و تعبیری از کربلا خواهیم شنید تا جایی که به زیباترین قسمت همخوانی یعنی قصهگویی دختر غاضریه و پسر روستایی و قیام برای نجات امام (ره) میرسیم و تمام.
سؤالی پیش میآید که این دختر چرا آمد؟ از کجا آمد؟ چرا این پسرِ فراری داستان را برای حرفزدن و گفتن از آنچه سالها پیش گذشته است، انتخاب میکند؟
از این که بگذریم، رمان هم تاریخ ایران است و هم تاریخ اسلام که در هم گره خورده است. آنچنان که هم برای مخاطب نوجوان و هم برای بزرگسال خواندنی است.
این کتاب برای اولین بار در عصر داستان منتشر شده بود و حالا چاپ جدید آن را شهرستانادب روانۀ بازار کرده است.
قیامها و رخدادها را با رمان بهتر میشود در ذهن مخاطب ماندگار کرد؛ چه قیام 15خرداد باشد و چه قیام کربلا. خبوشان هم بهخوبی این را در جان مخاطب مینشاند. ضمن اینکه روایت کربلا و 15 خردادِ خبوشان در کنار هم خوش مینشینند.
کاش همۀ کتابهای تاریخمان، اینگونه تاریخ را برای بچههای این سرزمین بازخوانی کنند.