علی انسانی، شاعر پیشکسوت آیینی، در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، با اشاره به روند شعر آیینی‌ای که در هیئات مذهبی توسط مداح‌ها خوانده می‌شود، گفت: ما نیازمند درست شدن ادبیات آیینی در هیئت‌ها از پایبست هستیم. در حال حاضر دو گرایش در ادبیات آیینی ما دیده می‌شود. عده‌ای از شاعران آیینی هستند که در این زمینه کارهای متعددی را منتشر کرده‌اند و به نوعی باتجربه‌های این فن محسوب می‌شوند و دسته‌ای دیگر شاعرانی هستند که تنها چند اثر محدود با این مضمون به چاپ رسانده‌اند. هر کدام از این دو گروه شیوه کاری خاص خود را دارند که باید تجمیع شود.
وی ادامه داد: کسانی که در این حوزه نوقلم‌اند، استعدادهایی هستند که باید جذب شوند. شعر این دسته از شاعران بیشتر مبتنی بر فرم و ساختار است و کمتر به عاطفه و محتوا توجه می‌کنند. دسته نخست از شاعرانی هستند که آثار متعددی به چاپ رسانده‌اند، بیشتر قائل به محتوا هستند تا فرم و ساختار. این تعداد بیشتر به درآوردن اشک مخاطب توجه می‌کنند تا فرم شعر. این دو رویکرد باید تلقبق شود تا شعری در خور اهل بیت(ع) خلق شود. شعری که از نظر محتوا مقبول نظر ائمه اطهار(ع) باشد و در عین حال فصیح و بلیغ هم باشد، یعنی از ساختار و فرم دور نیفتاده باشد.
مصداق «بیدار بنشینم و دلم باشد به خواب» نباشیم
این شاعر پیشکسوت آیینی با بیان اینکه برای رسیدن به این درجه نیازمند فرهنگ‌سازی توسط نهادها و مراکز هستیم، به کارکرد هیئات مذهبی در لیالی قدر و شب‌های احیا اشاره کرد و یادآور شد: مراد از بیداری و احیا، بیداری یک شبه نیست، بلکه باید بیداردلی را مد نظر داشت. این اصلی است که باید هیئات آن را توجه داشته باشند: «بیدار بنشینم و دلم باشد به خواب/ بر این رخ آب‌ندیده سمر کجاست». کارکرد هیئت مذهبی در شب‌های قدر باید بیداری و بصیرت‌آفرینی برای مخاطبان باشد.
امروز هیئت مذهبی باید سرباز امام زمان(عج) تربیت کند
انسانی با بیان اینکه هیئت‌های مذهبی همیشه در طول تاریخ ایران انسان‌ساز بوده‌اند و در دوره حاضر نیز با در نظر گرفتن مؤلفه‌های یک هیئت واقعی باید در این راستا فعالیت کنند، ادامه داد: سربازان جبهه‌ها از همین هیئت‌ها به آنجا رفتند و شهید شدند، یعنی بعد بیداری و بصیرت‌آفرینی در هیئات آن زمان رعایت می‌شده است. امروزه هم باید هیئات مذهبی با انتخاب واعظ خوب، شعر گیرا و در خور ائمه(ع) این رسالت را درست انجام دهند. امروز هیئت مذهبی باید سرباز امام زمان(عج) تربیت کند.
وی با اشاره به رهنمودهای مقام معظم رهبری در خصوص انتخاب شعر آیینی گفت: ایشان فرموده‌اند که اگر شاعران شعر سنجیده‌ای در این حوزه ندارند، آن را نزد خود نگه دارند و نخوانند، اما متأسفانه گاه دیده می‌شود که هم شاعر و هم مداح این اصل را زیر پا می‌گذارند. باید برای منتشر نشدن این نوع سروده‌ها برنامه‌ریزی کرد. برای این امر نیازمند یک نیروی بازدارنده هستیم. تا این نیرو به میان نیاید، کار درست نمی شود. بررسی‌های این‌چنینی باید از خود ناشران شروع شود. قبل از اینکه این اشعار به چاپ برسد، با بررسی آثار ارسال شده به ارشاد جلوی چاپ آنها را بگیرند. با بررسی این نوع منابع توسط کارشناسان، از انتشار اشعاری که وهن به ساحت قدسی ائمه(ع) جلوگیری کنند.
شعری مُهر اهل بیت(ع) می‌گیرد که شاعر از خواندنش روسفید باشد
انسانی مهم‌ترین مؤلفه برای شعر آیینی سنجیده را رضایت اهل بیت(ع) و روسفیدی شاعر در نزد ائمه اطهار(ع) خواند و اظهار داشت: شاعر مذهبی باید ادبیات خوانده باشد. ذوق را باید در این دایره به نحو احسن استفاده کرد تا مورد قبول صاحبش قرار بگیرد. شاعر باید شعرش را در درجه‌ای از اعتبار ادبی و صحت تاریخی و روایی قرائت کند که خودش از خواندن آن سر ذوق بیاید و رو سفید در نزد ائمه(ع) باشد.
هیئت‌های مذهبی مایه برکت عمر باشند نه ضلالت عمر
این شاعر پیشکسوت آیینی با بیان اینکه شب‌های قدر جز معدود زمان‌هایی است که همه انسان‌ها، چه آنها که اهل مسجد هستندو چه آنها که نیستد، برای مناجات و توبه به خاه خدا می‌‌آیند، افزود: به همین خاطر باید از این فرصت استفاده کرد. شب قدر راه آشتی بنده با خدا است که خداوند آن را قرار داده است. همین شب باعث می شود که مسیر زندگی یک نفر تغییر کند. هیئت مذهبی‌ای که مورد قبول ائمه است باید به گونه‌ای باشد که مایه برکت عمر مخاطب را فراهم کند نه اینکه گمراهی او را ترسیم کند.
پرچم‌های هیئات در شب احیا کارت دعوت خدا برای آشتی
انسانی در پایان با بیان اینکه بخشی از این بیداری و بصیرت‌آفرینی با طرح مسائل روز میسر می‌شود، ادامه داد: هر یک از شیوه‌های عزاداری برای ائمه(ع) نمادی است برای انسان در طول زندگی. وقتی گریه می‌کنی، نشانه محبت به اهل بیت(ع) است و وقتی سینه می‌زند، نشان از برائت از دشمنان ائمه(ع) دارد. گریه محبت است و سینه اعتراض به ظلم. به قول یکی از اهالی سیاست، این پرچم‌های هیئت‌ها کارت دعوتی است برای مردم که ای مردم بیایید و با خدا آشتی کنید. مردم سال‌ها است که زیر این پرچم‌ها جمع می‌شوند، باید از این تجمع به نحو احسن استفاده کرد.