كانون اندیشه جوان و فرهنگ سرای اندیشه نشست معرفی و نقد كتاب «درختان تبعیدی» را در فرهنگ سرای اندیشه با حضور اساتید: علی محمد مودب، رضا امیرخانی، محمد كاظم كاظمی، اسدالله امیری و علیرضا قزوه برگزار می كنند. این مراسم روز دوشنبه 29 مهر ماه راس ساعت 16 با حضور اهالی رسانه و علاقمندان به شعر و ادبیات برگزار می گردد.
كانون اندیشه جوان با همكاری فرهنگسرای اندیشه هر دو هفته یكبار نشستی برگزار میكنند با عنوان؛ «دوشنبههای كتاب اندیشه». تاكنون دو كتاب «شریعتی، دین و جامعه» از عبدالحسین خسروپناه و «لذت نقد» نوشته مسعود فراستی در این نشستها رونمایی، نقد و بررسی شدهاند. كانون اندیشه در سومین گام سراغ كتاب «درختان تبعیدی» رفته تا روز دوشنبه بیست و نهم مهرماه با حضور رضا امیرخانی(نویسنده) ، اسدا... امیری(رایزن محترم فرهنگی افغانستان در ایران)، علیرضا قزوه (شاعر و رایزن سابق فرهنگی ایران در هند)، محمد كاظم كاظمی (شاعر و پژوهشگر) و علیمحمد مؤدب (شاعر، گردآورندة كتاب و مدیر مؤسسة شهرستان ادب) این كتاب نقد و بررسی شود. این مراسم راس ساعت 16 آغاز میشود و كانون اندیشه از همه دوستداران این حوزه برای حضور در مراسم دعوت میكند. آنچه پیش رو دارید گزارش كوتاهی درباره «درختان تبعیدی» است.
اگر به قفسههای شعر و ادبیات كتابخانهها و كتابفروشیها سری بزنید كتابهای بسیاری با عنوان «گزیده»، «گزینش» یا «منتخب» شعر به چشمتان خواهد خورد. اگر كتابها را بردارید و شروع به خواندن كنید میبینید معیار اتنخاب شعرها در بیشتر آنها تنها ذوق و سلیقه گزینشگر بوده است. در این میان كتابهایی هم پیدا میشود كه در گزینش سرودهها به سمت معیارهای دیگری رفتهاند. «درختان تبعیدی» نمونهای از این دست كتابهاست. این كتاب كه در بهار امسال وارد بازار شده، نمونههایی از غزل امروز افغانستان را در خود جای داده است. قالب غزل از مردمیترین و زیباترین قالبهای شعر فارسی محسوب میشود كه در میان شاعران افغان هم طرفداران فراوانی دارد. در كتاب «درختان تبعیدی» نمونههایی از غزلهای بیش از هشتاد شاعر مرد و زن افغانستانی گردآوری شده است. گردآورندگان در انتخاب سرودهها به گفته خودشان سعی كردهاند این كتاب، هم «مجموعهای باشد كه برای غزل امروز افغانستان، حالت مرجع و منبع را داشته و نمایشگاهی از وضعیت و كیفیت این قالب شعری در ادبیات امروز افغانستان باشد» و هم مجموعهای برای «تلذذ و حظ بردن مخاطبان از شعر انتخاب شده.» سید ضیاء قاسمی و علیمحمد مؤدب با این ایده سراغ غزلهای شاعران افغانستان رفتهاند و در نهایت بیش از دویست غزل را انتخاب كردهاند تا آینهای از سرودههای شاعران افغان را فراهم كنند.
قاسمی در مقدمه كتاب به انتخاب نام كتاب هم اشارهای كرده و گفته: «اسم این مجموعه به پیشنهاد علیمحمد مؤدب كه این كتاب به پیشنهاد، پشتیبانی، پایمردی و همراهی حضرت ایشان شكل گرفت از بیتی از سید نادر احمدی شاعر افغانستانی مقیم استرالیا برگرفته شده است.» او سپس تعبیر «درختان تبعیدی» را مبین وضعیت شعر و شاعران امروز افغانستان میداند. سید ضیاء كه به گفته خودش یكی از این «درختان تبعیدی» به شمار میآید در سال 1354 خورشیدی به دنیا آمده است. او مدرک کارشناسی خود را از دانشکده صدا و سیما گرفت و مدتی نیز عضو شورای شعر و موسیقی صدا و سیما بود. مدتی مدیریت «دفتر شعر و قصه افغانستان» را در حوزه هنری برعهده داشت. اولین مجموعه شعر قاسمی را انتشارات نیستان در سال 1380 منتشر کرد. بعدها مجموعه شعر «باغهای معلق انگور» در سال 1385 به دست انتشارات سوره مهر چاپ شد. انتشارات تاک نیز کتاب سوم قاسمی را با عنوان «تکوین» در سال 1389 در کابل منتشر كرد. او با شاعر هموطناش محبوبه ابراهیمی ازداوج كرده است. ابراهیمی، دانشنامه کارشناسی خود را از دانشکده علوم بهداشت دانشگاه تهران گرفته است. اولین مجموعه شعر او با عنوان «بادها خواهران منند» در انتشارات سوره مهر در سال 1385 منتشر شد. وی نشریهای به نام «ندا» را نیز برای زنان افغانستان راهاندازی کرد.
این زوج هنرمند و شاعر در سال 1382 با جمعی از دوستان جوانشان، «خانه ادبیات افغانستان» را بنا نهادند و نشریه ادبی «فرخار» را در تهران منتشر کردند. قاسمی، نخستین مدیر خانه ادبیات به شمار میرود. یكی از مهمترین دستاوردهای خانه ادبیات افغانستان، «جشنواره قند پارسی» است که قاسمی سه دوره، دبیر این جشنواره بود. ابراهیمی نیز مدتی سردبیری مجله «فرخار» را بر عهده داشت. قاسمی پس از انتشار كتاب «درختان تبعیدی» تهران را به مقصد اروپا و كشور سوئد ترك كرد.
«درختان تبعیدی» همزمان با نمایشگاه بینالمللی كتاب وارد بازار شد و مراسم رونماییاش در غرفهی انتشارات «شهرستان ادب» برگزار شد. «شهرستان ادب» این مجموعه را در ۳۶7 صفحه و با قیمت 15 هزار تومان منتشر کرده است. در این كتاب پس از معرفی کوتاهی از هر شاعر، چند نمونه غزل از وی انتخاب شده است. محبوبه ابراهیمی، ابراهیم امینی، سیدنادر احمدی، واصف باختری، عبدالسمیع حامد، محمد بشیر رحیمی، محمدشریف سعیدی، سهراب سیرت، عبدالقاهر عاصی، صادق عصیان، اسدالله عفیف باختری، سیدضیاء قاسمی، محمدکاظم کاظمی، خالده فروغ و سیدابوطالب مظفری از جمله شاعرانی هستند که در این مجموعه میتوان شعرهایی را از آنها خواند.
محمد سرور رجایی كه هماكنون مدیر خانه ادبیات افغانستان است درباره این كتاب میگوید: «کتاب مجموعه غزل «درختان تبعیدی» بسیار زیباست و کتابی است که تاکنون بین فرهنگیان دو ملت و به ویژه در حوزه شعر افغانستان چاپ نشده بوده و جایش خالی بود.» او به یك نكته دیگر هم اشاره كرده و میگوید: «شاید اگر من جای آقای مودب و سیدضیا قاسمی بودم و میخواستم شعرهای این کتاب را انتخاب کنم، نگرش متفاوتی را به کار میبستم. چون به نظرم جای چند اسم در این کتاب خالی است و البته چند اسم هم اضافی است. البته این ایراد کتاب نیست بلکه تفاوت سلیقههاست.»
علیمحمد مؤدب، مدیر «موسسه فرهنگی هنری شهرستان ادب» و یکی از گردآورندگان این مجموعه است. او در سال 1355 در روستای تقیآباد شهرستان تربت جام متولد شده و از دانشگاه امام صادق(علیهالسلام) فارغالتحصیل شده است. «عاشقانههای پسر نوح»، « همین قدر میفهمیدم از جنگ»، «روضه در تکیه پروتستانها»، «کهکشان چهرهها» و «کهکشان چهرهها» از جمله كتابهای این شاعر و نویسنده كشورمان است. او درباره «درختان تبعیدی» میگوید: «برای من، افغانستان جدا از هویت خودم نیست. چون ما خراسانی و اهل تربت جام هستیم و از خردکی با افغانیها بودم. نمیدانم چرا کسانی که خودشان اتحادیه اروپا تشکیل میدهند، سعی میکنند ما را از هم جدا کنند. هنوز هم نمیتوانم درک کنم چگونه ما دو ملت هستیم. چنین چیزی برای ما مفهوم نیست. حالا این ماجراهای سیاسی اتفاق میافتد اما ما فرهنگیها باید بر اسلام و زبان فارسیمان تأکید کنیم. خراسان بزرگ، هویت مشترک ماست.»
او در مراسم رونمایی این كتاب در شهرستان ادب، خطاب به شاعران افغان میگوید: «آسیبی که شعر امروز افغانستان دچار آن است، جریانی است که ناامید است و دارد در شعر رشد میکند. ما و شما یک پدربزرگ مشترک به نام اقبال لاهوری داریم. سعی کنید با امید شعر بگویید و به اقبال، اقبال بیشتری نشان بدهید. اقبال را جدی بگیرید».
به گزارش روابط عمومی كانون اندیشه جوان، بیست ونهم مهرماه در فرهنگسرای اندیشه واقع در بوستان هلال احمر، نرسیده به پل سید خندان مراسم نقد و بررسی كتاب «درختان تبعیدی» برگزار خواهد شد. این مراسم راس ساعت 16 با حضور اهالی رسانه و علاقمندان به شعر و ادبیات برگزار میشود و حضور برای عموم علاقمندان آزاد است.