مراسم پاسداشت یوسف قوجق، داستان‎نویس ترکمن

*چهره قوجق من را به سال‌های انقلاب برد

اکبر خلیلی در بخشی از «عصرانه ادبی فارس»، گفت: من در موقعیتی هستم که هم پا به سن گذاشته‌ام و هم درگیر کارهایی شده‌ام که  کمی حافظه‌ام ضعیف شده است اما وقتی در نشستی که امروز برگزار شده شرکت کردم مشعوف شدم زیرا چهار نسل از ادبیات را در اینجا دیدم.

وی افزود: من وقتی به یوسف قوجق نگاه کردم، چهره‌اش من را به  سال‌های انقلاب برد و از آن لحظه که وی را دیدم فکر می‌کنم که او شبیه چه کسی است. ما در سال‌های انقلاب در روزنامه جمهوری اسلامی همکاری داشتیم به نام بُردی‌عادل که او یک انسان علاقمند به انقلاب بود.

نویسنده «ترکه‌های درخت آلبالو» گفت: بردی عادل فردی بود که با عشق برای انقلاب کار می‌کرد و چهره قوجق من را به یاد او انداخت و از این دیدار مشعوف شدم. او فردی سنی‌مذهب بود ولی در عمل شیعه و من امروز به یاد او افتادم.

*حکایت یک دوستی عجیب از زبان ابراهیمی

جعفر ابراهیمی (شاهد) شاعر کودک و نوجوان در بخش دیگری از چهل و سومین عصرانه ادبی فارس گفت: سال 62 برای نخستین‌بار با بچه‌های ترکمن‌صحرا آشنا شدم، آن زمان من سردبیر جنگ ادبی آیش بودم و واقعاً این سخن که مردم ما با آن منطقه آشنا نبودند حرف صحیحی است، زیرا کسی نمی‌دانست حتی این منطقه کجاست.

وی افزود: وقتی برای اولین بار به این منطقه رفتم، با نویسندگان جوان و مستعدی آشنا شدم که همه افراد توانمندی بودند. من در همان سفر با دوتار آشنا شدم و در کتاب «وقت جنگ دوتارت را کوک کن» تصاویر آن دو تار برایم زنده شد.

این شاعر در ادامه گفت: در اوایل سال 72 با قوجق دوست شدم که در ظاهر این دوستی عجیب بود، زیرا من فردی 42 ساله بودم و قوجق در آن سال 22 سالش بود و این عجیب بود که ما با هم دوست باشیم، اما در باطن، من یک فرد 30 ساله بودم و قوجق نیز از نظر پختگی مانند یک جوان سی و چند ساله بود.

*یک روز و دو قرارداد ترک موتور قوجق

او اضافه کرد: در همان سال خاطرم هست با هم با موتور قوجق به دو ناشر که به گمانم قدیانی و پیدایش بود سر زدیم و در یک روز دو قرارداد بستیم که این در روزگار امروز عجیب است.

ابراهیمی گفت: من فرد ساده‌ای هستم و همه از این سادگی من سوءاستفاده می‌کردند، ولی آقای قوجق به من این مسئله را تذکر داد و آنجا متوجه شدم که وی فردی انسان‌شناس است. این صداقت در رفتار وی همیشه بروز داشته است.

*قوجق کارهای خوبی برای انقلاب و دفاع مقدس دارد

این شاعر در پایان سخنانش گفت: کتاب «وقت جنگ دوتارت را کوک کن» نثر ساده و روانی داشت و در مسیر داستان دست‌اندازی وجود نداشت، همچنین استفاده از واژه‌های بومی نیز به جا بود و نویسنده آنها را درست به کار برده بود. قوجق با توجه به اینکه در زمان جنگ یک نوجوان بوده، اما کارهای خوبی در ارتباط با انقلاب اسلامی و دفاع مقدس نوشته است.

*ادبیات هسته اصلی زندگی ما است

علی‌محمد مؤدب مدیرعامل مؤسسه شهرستان ادب در بخش دیگری از عصرانه ادبی فارس گفت: به برکت گسترش فضای مجازی، امروز شاهدیم که ادب و اخلاق در حال زیرپا رفتن است، ولی حضور افرادی مانند یوسف قوجق به ما یادآوری می‌کند که اخلاق و رفتار اخلاقی همچنان ارزشمند است.

وی افزود: یک فرد مؤلف لازم نیست که پیگیر ورزش و یا چهره‌های سیاسی باشد، ولی اگر سایرین چهره‌های فرهنگی و یا ادبی را فراموش کنند، زندگی را فراموش خواهند کرد، زیرا ادبیات هسته اصلی زندگی ما است و چهره آن به شمار می‌رود، پس بهتر است از برنامه‌هایی مانند عصرانه ادبی فارس حمایت شود.

*قوم ترکمن در ادبیات الکن نیست

علی‌اصغر عزتی پاک در عصرانه ادبی فارس، گفت: هر کس با قوجق از نزدیک زیسته است او را می شناسد و به پاک و منزه بودن وی معترف است و می‌توان او را به عنوان یک دوست مثال زد. وی فردی سالم و اخلاقی است که همنشینی با او برای افراد خوشایند است.

وی در ادامه گفت: قومیت ترکمن جزو معدود قومیت هایی است که در ادبیات زبان گویایی دارد و از صدای بلندی بهره‌مند است و می‌توان گفت که این قوم یک قوم الکن در ادبیات نیست و ویژگی که ترکمن‌ها دارند این است که در ارتباط با خودشان می‌نویسند و نویسندگان ترکمن، جدی و حرفه‌ای به نویسندگی مشغول هستند و از تأثیر نوشتن آنها، من بوم ترکمن را خوب شناخته‌ام.

*آغاز با قومیت و ختم با ملیت

عزتی پاک با اشاره به آثار قوجق گفت: قوجق به ترکمن‌صحرا در آثارش می‌پردازد اما این بخش از کشور را جدا از سرزمینش نمی‌کند. این قوم خود را تافته جدابافته نمی‌داند و به مسائل حاشیه‌ای توجهی ندارند. کارهای قوجق با قومیت شروع می‌شود و به ملیت ختم می‌شود و این مسئله قابل تسری به آثار دیگر نویسندگان ترکمن است. حرفه‌ای بودن و حرفه‌ای نوشتن، ویژگی دیگر قوجق است و کمتر نویسنده‌ای هست که به توانمندی او اثر خلق کند و دیده نشود.

*زجری که قوجق در «عصرانه ادبی فارس» کشید

یوسف قوجق در پایان چهل و سومین عصرانه ادبی فارس، ضمن تشکر از سخنان همه حضار، گفت: دوستانی در این مراسم از من تعریف کردند که من شاگرد همه آنها بوده‌ام و من هنگامی که آنها از من تعریف می‌کردند زجر کشدم و حس بدی را تجربه کردم.

وی افزود: من شاگردی تمام حضار را کرده‌ام و این را به واسطه آثار آنها اعلام می‌کنم زیرا من آثار آنها را خوانده‌ام و آموزه‌های آنها از طریق آثارشان به من منتقل شده است.

قوجق گفت: ترکمن‌ها ضرب‌المثلی دارند که می‌گوید؛ جوانمرد، جشن و عزا برایش فرقی ندارد و او خود را در همه حال نشان می‌دهد و من از این بابت از دوستانم تشکر می‌کنم.

*هر نویسنده باید دو شخصیت داشته باشد

او اضافه کرد: تمام دوستانی که در زمینه ادبیات و شعر قلم می‌زنند علاوه بر آنکه ذائقه ادبی دارند، باید یک نگاه اجتماعی، سیاسی نیز داشته باشند و این یک قاعده کلی است، هر نویسنده باید دو شخصیت داشته باشد تا بتواند یک اثر خلق کند.

این نویسنده در پایان گفت: رایزنی‌های فرهنگی باید از ظرفیت‌های نویسندگان و هنرمندان برای شناساندن ایران به جهان استفاده کنند. اگر امروز مسئله‌ای به نام ایران‌هراسی و یا اسلام‌هراسی در جهان رواج دارد، می‌توان آن را با استفاده از هنرمندان زدود.

در پایان این مراسم، از یوسف قوجق و فعالیت‌های ادبی او از سوی خبرگزاری فارس، سازمان هنری ـ رسانه‌ای اوج، انجمن قلم، مؤسسه شهرستان ادب و حوزه هنری تجلیل به عمل آمد.