سخنرانی آیت الله جوادی آملی درباره فردوسی و اهمیت حماسه در شعر عصر انقلاب اسلامی

شهرستان ادب: در تازه‌ترین مطلب پرونده‌پرتره فردوسی سخنرانی اخیر آیت الله جوادی آملی (29 آذر 1397) درباره ی فردوسی و اهمیت حماسه در شعر عصر انقلاب اسلامی را می‌بینید.

به گزارش سایت شهرستان ادب آیت‌الله جوادی آملی در بخشی از این سخنرانی می‌فرمایند: "در این مملکت، ما گریه زیاد می‌کنیم و کار خوبی هم هست، شعرهای آیینی زیادی داشتیم و داریم و سرودن شعر آیینی هم کار خوبی است. اما این مملکت همه‌اش گریه نیست، جای مرحوم فردوسی خالی است و حتماً امثال شما باید به فکر باشید که شعرای فردوسی‌منش تربیت کنید تا حماسه را در این کشور زنده نگه بدارند.

با گریه مشکل حل نمی‌شود، با حماسه مشکل حل می‌شود. ما فردوسی کم داریم البته باید دانست که مثل فردوسی شدن کار آسانی نیست؛ او حکیم، فیلسوف و ادیب نام‌آوری بود. صدرالمتالهین برای کسی حساب باز نمی‌کرد و یادم نمی‌آید جایی از شاعران نامی بیاورد، فقط یک‌جا نام حافظ را می‌آورد تا برای بحث نبوت و اثبات این‌که نبوت با کار و کسب و تلاش و درس به دست نمی‌آید، شاهد مثال بیاورد: «دولت آن است که بی‌خون دل آید به کنار/ورنه با کسب و عمل باغ جهان این همه نیست.» فردوسی می‌خواهیم تا این انقلاب را تبیین کند.
دومین شاعری که او نامش را ذکر می‌کند مرحوم فردوسی است. حتما می‌دانید که مقام علمی او چنان بلند بود که می‌توانست چنین بیتی را بسراید و جرات نکنند به او گزندی برسانند: «درست این سخن گفت پیغمبر است/که من شهر علمم علی‌ام در است». نام مبارک حضرت امیر در آن دم و دستگاه جرمی نابخشودنی بود و فقط به دلیل عظمت فردوسی، این گفته‌اش را تحمل کردند. فردوسی در توحید الهی، شعری عظیم و فیلسوفانه دارد که مرحوم صدرالمتالهین به عنوان سند آن را ذکر می‌کند: «خداوند بالا و پستی تویی/ندانم چه‌یی هرچه هستی تویی». تفسیر درست این شعر این است که «همه حقیقت هستی تویی».

فردوسی با آن عظمت، ایران را با دست خالی رستم و اسفندیار حفظ کرد، ما صدها رستم تربیت کردیم. رستم کجا و این عزیزان ما کجا؟ اما امروز ما فردوسی‌یی می‌خواهیم که عظمت انقلاب را تبیین کند. ما با شعرای آیینی نمی‌توانیم شرف ایران را حفظ بکنیم، نه آن‌ها چنین درکی دارند و نه از آن‌ها می‌توانیم متوقع باشیم و نه اصولاً از چنین راهی مقدور است. پیروزی در جهاد مقدس هشت ساله و ده ساله اهمیتی ندارد، پیروزی دیگری مهم است که نیاز به فردوسی دارد. یادمان هست که پس از پذیرش قطع‌نامه، و حمله صدام به عراق، ما می‌توانستیم به رژیم بعثی ضربه بزنیم و بخشی از خاک‌شان را تصرف کنیم چون طبق قطع‌نامه ما از آن‌ها طلبکار بودیم اما ما چنین کاری نکردیم، و گفتیم که ما قطع‌نامه را امضا کردیم و مردانگی این است که طبق خواسته دین، پای امضای خودمان بمانیم. چنین عظمت و شرفی را در کجا سراغ داریم؟ این مردانگی نیاز به فردوسی دارد تا آن را به شعر درآورد."

فیلم گزیده و فیلم کامل این سخنرانی را در بخش انتهایی همین صفحه می‌توانید ببینید: