سیدعلی موسوی گرمارودی گفت: گاهی بعضی شاعران تعابیری را که برای معشوقههای زمینی و دوستان دبیرستانی خود بهکار میبرند، در توصیف ائمه (ع) استفاده میکنند.
این شاعر در آسیبشناسی شعر آیینی گفت: باید دو یادآوری مهم داشته باشیم تا نسلهای آینده درباره این دو مهلکه مراقب باشند. یکی از این مهلکهها غلو است که متأسفانه برخی از شاعران وقتی در سرازیری میافتند و ترمز پاره میکنند، یکدفعه میگویند «فاش میگویم زینباللهی شدم» و امثال این تعبیرات که مورد نفرت ائمه (ع) است.
گرمارودی سپس عنوان کرد: یکی از علل ارادت ما به اهل بیت (ع) این است که آنها توحید را به ما آموختند و اگر ما چیزی بگوییم که با توحید در تضاد باشد، هم به دشمنان بهانه دادهایم و هم باید توجه داشته باشیم که کارمان حتا اگر از سر جهل باشد، مورد نفرت ائمه (ع) است.
او در ادامه گفت: باید مراقب باشیم، چرا که گاهی صنعت مبالغه با غلو اشتباه گرفته میشود.
این شاعر همچنین گفت: مهلکه دیگر این است که باید مراقب باشیم چگونه درباره ائمه (ع) صحبت کنیم که حرمت ایشان نگه داشته شود.
او سپس اضافه کرد: بسیاری از افراد در توصیف حضرت زینب (س) تعبیرات ناشایستی به کار میبرند، حتا تعبیر زینب ستمکش در مورد کسی که مجسمه حماسه و نستوهی است، تعبیر بسیار نابجایی محسوب میشود.
به گزارش ایسنا، در میزگرد تخصصی شعر آیینی که در حاشیه کنگره شعر آیینی «شفق» در حوزه هنری برگزار شد، محمد زمانی که اجرای برنامه را بر عهده داشت، درباره اهمیت شعر آیینی، به دیدار مقام معظم رهبری با شاعران آیینی اشاره کرد و گفت: مقام معظم رهبری در این جلسه فرمودند که شعر آیینی بهترین شکرانه قریحه شعر است.
همچنین محمدعلی مجاهدی - دبیر هنری کنگره شعر «شفق» - گفت: شنیدن دغدغهها در شعر آیینی و خصوصا شعر ولایی معاصر برای شاعران جوان بسیار مهم است.
این شاعر سپس در تعریف شعر آیینی اظهار کرد: هر مقولهای که به نحوی متأثر از منابع وحیانی، تعالیم قرآنی، آموزههای روایی و منابع متقن تاریخی اسلام باشد، حضورش میتواند به عنوان شهروند اصیل شعر آیینی در این قلمرو به رسمیت شناخته شود.
مجاهدی همچنین اضافه کرد: گوشهای از این قلمرو وسیع به شعر ولایی اختصاص دارد.
در بخش دیگری از این میزگرد، محمدرضا سنگری گفت: پیشنهاد میدهم در نشست دیگری به شاعران روحانی و شعر روحانیت پرداخته شود.
این پژوهشگر افزود: شعر آیینی سخت در ابهام است و کرانهمند نیست.
او سپس با طرح چند سؤال، درباره مضمون شعر آیینی عنوان کرد: آیا شعرهایی که درباره آیینهای محلی ایران، نوروز، آیینهای محصول، آیینهای عروسی و غیره باشد، شعر آیینی محسوب میشود؟
سنگری همچنین اضافه کرد: دو قلمرو وسیع شعر ستایشی و نیایشی باید به درستی مورد توجه قرار بگیرد. بعد از انقلاب آثار کمی در زمینه شعر نیایشی داریم و من یکی از شاخصهای شعر نیایشی را محفلی و مجلسی بودن میدانم.
او یادآوری کرد: اگر حوزههای حکمی را هم وارد شعر آیینی کنیم، چه چیزی شعر آیینی نیست؟ هر چیزی باید حد داشته باشد.
محمدعلی مجاهدی در پاسخ به محمدرضا سنگری گفت: اگر تعبیر شعر آیینی اشتباه باشد، من اولین کسی هستم که اشتباه کردهام؛ اما آیین، دین، مذهب، راه و طریق معنای مشترکی دارند و ما آنها را به خاطر این معنای مشترک یکی میپنداریم. آنچه مد نظر من بوده، مقولههایی است که متأثر از قرآن و روایات هستند.
در ادامه این نشست، محمد زمانی گفت: مقام معظم رهبری شب دوازدهم محرم فرمودند که یک فهرست 500 موضوعی تهیه کنید و آن را مبنای پرداختن به شعر آیینی قرار دهید. اگر شعری با این مقولهها سروده شود، به اندازه 10 منبر مفید خواهد بود.
در بخش دیگری از این میزگرد، قربان ولیئی گفت: نامگذاری ژانرها و انواع ادبی مبنای علمی دارد که از قدیم وجود داشته است. یک دلیل نامگذاری شعر آیینی نوجویی در نامگذاریهاست و دلیل دیگر خود را در بررسی شعر دینی و معنوی و حتا ژانر تعلیمی نشان میدهد.
این شاعر ادامه داد: نگرش حداقلی به شعر دینی و معنوی این است که شعر به طور کلی متافیزیک است و در ادبیات جهان به ندرت میتوان شعری یافت که با متافیزیک و معنویت بیارتباط باشد.
او سپس عنوان کرد: دلیل اینکه بعضی از شاعران تعداد قابل توجهی شعر درباره ائمه (ع) دارند، اما شعر نبوی و توحیدی از آثار آنان غایب است، این است که وادی شعر هم به وادی تقلید و مد فرو رفته است و شاعران به ورطه کنگرهمحوری و جمعمحوری درافتادهاند و به درونیات خود توجه نمیکنند.
ولیئی سپس با اشاره به نظریه مخاطب فرضی تشریح کرد: شاعر هنگام شعر گفتن ممکن است یک کنگره، یک جمع یا اهالی یک مذهب را در نظر داشته باشد و بر این اساس شمول شعر در مخاطب فرضی شاعر تعیین میشود.
او سپس اضافه کرد: مخاطب شاهکارهای ادبی انسان است.
ولیئی در پایان گفت: شعر دینی تجربه معرفت دینی است، وگرنه وقایعنگاری از عهده همه بر میآید. امروز جامعه بشری تشنه شعر معرفتی است.
انتهای پیام