شهرستان ادب: به مناسبت زادروز «مصطفی رحماندوست»، یادداشتی از «سیدوحید سمنانی» میخوانید:
در گستردگی جهان هزارتوی ادبیات فارسی شكی نیست. بیتردید جهانبینی فراخ و فراگیر ادبیات ما در اشاعة همهجانبة آن موثر بوده است. شمیم حكمت و عطر دانش از سطور بیشمار آن جان مخاطبان را مینوازد و آرامش توأم با درك زیبایی از آگاهیهای شفاف و بیاغراق، كمترین هدیه به كسانی است كه در گلستان ادبیات فارسی قدم میزنند.
با این همه اگر به دور از تعصب به زوایای ادبیات فارسی بنگریم درمییابیم كه علیرغم توفیق انكارناپذیر صدف زبان فارسی در پرورش مرواریدهای بیشمار و دردانههای گرانمایه در بطن خویش، سرزمینهایی هستند كه امواج اقیانوس ادبیات تا چندی پیشتر، اگر نه هیچگاه كه دستكم جز به تفنن و به گردش، بیهیچ قصد اقامت و آبادی، به عرصه آنها پا نگذاشته بودهاند.
توجه به دنیای كودكان یكی از همین جزایر ناشناخته است كه تا ابتدای قرن چهاردهم، كمتر شاعری بدان پای نهاده است. مرور آثار باقیمانده در متون كهن در حوزة پندارهها و زبانگویههای كودكان چیز دندانگیری نیست كه بشود آن را آغازینهای برای آشتی ادبیات و كودكان به حساب آورد.
كودكان در مكتبخانهها علم و ادبیات را در بازخوانی متون فحل و فخیم ما آموختهاند؛ با این همه حتی اگر بپذیریم كه ایشان با گلستان سعدی الفبای فارسی را فراگرفتهاند نمیتوان باور كرد كه در سالهای دور زبانشان به فخامت گلستان باشد و دركشان از دنیای پیرامون در حد جهانبینی سعدی.
آنچه به نوشته درآمد دلیلی بر نقص و محكومیت كلمات در عرصه ادبیات فارسی نیست؛ زیرا در بررسی ادبیات باید به ناگزیرهایی كه از سوی جامعه و دنیایی كه شاعر در آن میزیسته نظر داشت و شكی نیست كه اگر كلمات در ادبیات آن قرنها، زبان كودكان را آیینگی نمیكند؛ تنها دلیل آن عدم التفات شاعران نبوده است. این حلقة مفقودهای است كه باید آن را پیش از تعلل ادبیات در بیان دنیای كودكان، در بیتوجهی جوامع و اجتماع به ایشان جستوجو كرد.
صاحب این قلم را سر تحلیل چراییها نیست؛ كه این مسأله درازدامنتر از آن است كه در این وجیزه بشود به آن پرداخت.
امروز سالگرد تولد «مصطفی رحماندوست» است. شاعری كه ذهن همنسلان من از شعرهای او نمیتواند خالی باشد. شاعری كه ساده مینویسد اما در موج موج سادگی بیانش میتوان عمق شفاف و زلال مفاهیم و تصویرهای بكر را از ارتفاع ساحل امن كلماتش به تماشا نشست. مرور كوچههای بارانی در شعر او دستمان را میگیرد و تا روزهای دور كودكی میبرد و در فصل بیاناری، شعر او طعم انار را در كاممان تازه میكند. زادروز این شاعر را بهانه كردهام تا از شاعرانی یاد كنم كه دریچهای گشودهاند از زیباییهای ادبیات در مقابل دیدگان كودكیهای ما. تولد رحماندوست بهانهای است برای اینكه پاس بداریم خدماتی كه او و شاعران همقطارش به ادبیات و كودكان فارسیزبان داشتهاند.
تنشان سلامت و طبعشان روان باد.